Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Genezaniezawisłościsędziowskiej
41
Pierwszyjednakakt,któryzagwarantowałzasadębezpieczeństwaurzędu
inieusuwalności,czylidzisiejszezaczątkiniezawisłościsędziowskiej,to
tzw.ustawasukcesyjna(ActofSettlement)z1701r.6Ustawatawprowa-
dziłasprawowanieurzędusędziowskiegopodwarunkiemwłaściwego
zachowania(nduringgoodbehaviour”),wprzeciwieństwiedowcześ-
niejszegosprawowaniaurzęduzwolikróla(nontheKing’spleasure”),
zapewniłastałośćwynagrodzeniasędziowskiegoorazprzewidywała
możliwośćusunięciasędziegozestanowiskanawezwanie(nuponthe
address”)obuizbparlamentu7.
Niewątpliwiejednakprzełomoweznaczeniedlaukształtowaniasięidei
niezawisłościsędziowskiejwEuropieodegrałydziełaMonteskiusza
iLocke’a.J.Lockepostulował,abywładcaijegoadministracjazostali
podporządkowaniruleoflawwznaczeniuzniesienianieograniczonej
władzypanujących8.NiemniejnawetLockesądzenietraktowałjako
domenęwładzywykonawczej9.DopierokoncepcjaMonteskiusza-trój-
podziałuwładzynasądowniczą,wykonawcząiustawodawczą-miała
wswoimzałożeniuzapewnićwzajemnerównoważeniesięwładzoraz
zapobiegaćsytuacjiprzejmowaniafunkcjisądówprzezwładzęwyko-
nawczą.Chodziłooto,niżbyniemożnabyłonadużywaćwładzy,trzeba
abyprzeznaturalnągręrzeczy,władzapowściągnęławładzę”10.
Monteskiuszuważałtakże,żewładzasądowawporównaniuzinnymi
władzamijestnjakgdybyniczem”
.Nieznaczytojednakwżadnymrazie,
abywładzatamiałabyćpodporządkowanaktórejkolwiekzinnychwładz,
leczdlatego,żejegozdaniempowinnyjąsprawowaćosobywybrane
złonaludu,aniestałesenaty.Wtedyzpunktuwidzeniabezpieczeństwa
6
LordJusticeBrooke,JudicialIndependence-ItshistoryinEnglandandWales,www.
judcom.nsw.gov.au(dostęp:29.08.2017r.);E.Holmøyvik,OntheOriginsofJudicialIn-
dependence[w:]TeIndependenceofJudges,red.N.A.Engstad,A.L.Frøseth,B.Tønder,
Netherlands2014,s.49;J.Mance,TeIndependenceofJudges[w:]TeIndependenceof
Judges,red.N.A.Engstad,A.L.Frøseth,B.Tønder,Netherlands2014,s.59.
7M.Rogalski,Niezawisłośćsędziowskawpostępowaniukarnym,Lublin2000,s.11.
8F.Ermacora,Teoretycznekoncepcjepraworządnościpaństwowej,St.Praw.1977/1,
s.3.
9
R.M.Małajny,Doktrynapodziałuwładzy„OjcówKonstytucji”USA,Katowice1985,
s.61.
10
Monteskiusz,Oduchupraw,Warszawa1957,s.232.
