Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaBagińska
postępowaniakontrolnegowszczynanegotużprzedupływemterminuprzedawnienia),
nodkrywania”błędówformalnychleżącychpostronieorganów,awkonsekwencjinodży-
wania”zobowiązańpodatkowychpokilkulubwręczpokilkunastulatach.
II0Rozpoznawaniesporówdotyczącychnależnościpublicznoprawnychprzezsądypo-
wszechne(cywilne,ubezpieczeńspołecznych)niebyłobymożliwebezspełnieniapier-
wotnegowarunku,jakimjestuznaniedopuszczalnościdrogisądowej.Jakwiadomo,
niedopuszczalnośćdrogisądowejzachodzi,gdysprawaniejestsprawącywilnąlubwtedy,
gdymatakicharakter,alezostałanamocyprzepisuszczególnegowyłączona(wyraźnie
lubprzezodesłanie)spodkompetencjisądówpowszechnych(art.1,art.2§3k.p.c.).
Wjudykaturzesformułowanozasadę,żedrogasądowajestdopuszczalnazawszewtedy,
gdypowódopieraswojeroszczenienazdarzeniachprawnych,zktórychmogąwynikać
skutkicywilnoprawne.Jejdopuszczalnośćwżadnymrazieniezależyaniodwykazania
istnieniaroszczenia,aninawetstosunkuprawnegomiędzystronami.Wpozwieprzyto-
czonejestbowiemroszczenieprocesowe,zaśzbadanieprawdziwościizasadnościroszczeń
powodanależydosądurozpatrującegosprawę(tzw.teoriaroszczeniaprocesowego).Po-
nadtozdarzenie,naktórympowódopieraroszczenie,jestrozumianeszerzejniżzdarzenie
cywilnoprawne;możenimbyćrównieżaktadministracyjny(władczy),którewywołu-
jeskutkiwsferzecywilnoprawnej,zaśwątpliwościdotycząceprzedmiotowegozakresu
prawadosądupowinnybyćwyjaśnioneprzyzałożeniukonstytucyjnegodomniemania
prawadosądu2.
WtymkontekścieistotneznaczeniemiałauchwałaSNz6.06.2012r.,IIICZP24/123.
SądNajwyższyuznałzadopuszczalnądrogęsądowąwsprawachozwrotnienależnych
opłatzawydaniekartypojazdu,pobranychnapodstawierozporządzeniaMinistraInfra-
strukturyz28.07.2003r.wsprawiewysokościopłatzakartępojazdu4przedwejściem
wżyciezdniem1.01.2010r.ustawyz27.08.2009r.ofinansachpublicznych5.Chodziło
zatemoszczególnąkategorięświadczeńpieniężnychpobranychodwieluobywatelibez
podstawyprawnej,gdyżtazostałazakwestionowanaprzezTrybunałSprawiedliwości,
TrybunałKonstytucyjnyiSądNajwyższy.Ztychwzględówjudykaturazakwalifikowała
jedoświadczeńnienależnych,będącychpostaciąbezpodstawnegowzbogacenia,docho-
dzonychnagruncieprzepisówobowiązującychprzeddniemwejściawżycienowejustawy
ofinansachpublicznychnadrodzepostępowaniacywilnego6.Dopierood1.01.2010r.
opłatazawydaniekartypojazdustanowiśrodkipublicznebędąceniepodatkowyminależ-
nościamibudżetowymiocharakterzepublicznoprawnym,natomiastopłatynienależnie
pobraneprzedtymdniemipodlegającezwrotowinienadpłatamiwmyślprzepisów
ordynacjipodatkowej(ord.pod.).PopoddaniuprzedmiotowychopłatreżimowiKPA
2Zob.m.in.wyrokSNz22.04.1998r.,ICKN1000/97,OSN1999/1,poz.6;wyrokTK
z10.07.2000r.,SK12/99,OTK2000/5,poz.143.
3OSNC2013/1poz.5.
4Dz.U.Nr137,poz.1310.
5Dz.U.Nr157,poz.1240.
6Zob.art.60pkt7wzw.zart.67ustawyofinansachpublicznych(t.j.Dz.U.z2021r.
poz.305),zob.Uchwała(7)NSAz4.02.2008r.,IOPS3/07,ONSAiWSA2008/2,poz.21.
52