Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Należytastarannośćproducentówisprzedawcówczęścizamiennych
Wtokupracnadujednoliceniemochronywzorówprzemysłowychwkrajowychpo-
rządkachprawnychpowstałproblemobjęcianiączęściskładowychproduktówzłożo-
nych6.Rejestracjadajeuprawnionemuwyłączneprawodoużywaniawzoruizakazywania
osobomtrzecimjegoużywaniawobrociegospodarczym7.Uzyskaneprzezuprawnionego
wyłączneprawonatakiwzóruniemożliwiałobyprodukcjęisprzedażalternatywnych
częścizamiennych,atozkoleiograniczałobymożliwośćnaprawypoprzezwymianę
uszkodzonychlubzużytychelementówzapomocączęściinnychniżpochodzącychod
właścicielaprawa.Wyłącznośćuprawnionegowykraczałabywtedypozarynekpierwotny
irozciągałabysięnarynekwtórnyusługposprzedażowych,praktycznieeliminującznie-
gokonkurencję8.
NagruncieDyrektywy98/71/WEParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia
13.10.1998r.wsprawieprawnejochronywzorównieosiągniętoporozumieniawzglę-
demustanowieniaodrębnychregułochronywzorówproduktówmogącychpełnićna
rynkufunkcjęczęścizamiennych9.Zgodzonosięjedynienapostanowienie(tzw.klauzula
freezeplus),wedługktóregodoczasuwypracowaniakonsensusuustawodawcykrajowi
zachowajądotychczasoweregulacje,ewentualniewprowadzązmianymającenaceluli-
beralizacjęrynkuczęścizamiennych10.WRozporządzeniu6/2002ustawodawcaunij-
nywprowadziłnatomiastrozwiązaniezwanenklauzuląnapraw”.Przewidujeart.110,
wedługktórego:n[...]ochronaztytułuwzoruwspólnotowegonieprzysługujewzorowi,
którystanowiczęśćskładowąproduktuzłożonego,wykorzystywanego,wrozumieniu
art.19ust.1,docelównaprawytegoproduktuzłożonego,abyprzywrócićmupierwotną
postać”.Klauzulanaprawstanowiograniczeniezakresuprawawyłącznego,którepolega
nawyłączeniuspodniegowzorówwsytuacji,gdyonewykorzystywanejakoczęści
zamienne.
Wpraktycepojawiłysięwątpliwościwzględemtego,jakichdokładniewzorówdo-
tyczyklauzulanapraw,oraztego,jakzapewnić,byniebyłaonanadużywana,czyliby
wytwarzaneproduktywedługwzoruniesłużyłyinnymcelomniżnaprawaprzywracająca
pierwotnywygląd.Brzmienieart.110Rozporządzenia6/2002mogłobysugerować,że
powprowadzeniuczęścizamiennejdoobrotutowyłącznieodużytkownikakońcowego
zależećbędzie,czywystąpinaruszenieprawawyłącznego.Jeślikońcowyodbiorcawyko-
rzystaczęśćwceluprzywróceniapierwotnegowyglądu,toproducentlubsprzedawcatej
częścinienarusząprawa.Jeślijednakodbiorcaużyjejejwinnymcelu,np.domodyfikacji
6A.Tischner,Spórozakresochronyczęścizamiennychprawemdowzoruprzemysłowe-
go,ZNUJ2008/2,s.141in.;J.KępińskiWspólnotowaochronawzorówdlaczęścizamiennych,
RPEiS2008/2,s.125in.
7Art.19ust.1wzw.zart.20ust.1a)Rozporządzenia6/2020.
8Narynkupierwotnymklientmożewybraćtowarkonkurencyjny,natomiastjeślipotrzebą
klientajestzakupczęścizamiennejościśleokreślonymwyglądzie,toistnienieprawawłasnościintelek-
tualnejchroniącegowyglądtakiegoproduktueliminujemożliwośćjejzaoferowaniaodkonkurencyj-
negoproducenta;zob.A.Kur,Oldtopic,newconcerns?thecontrolofsecondarymarketsbyassertingIP
Rights[w:]Whenworldscollide:intellectualpropertyhightechnologyandthelaw,red.M.Barczewski,
M.Miłosz,R.Warner,Warszawa2008,s.45.
9Dalej:Dyrektywa98/71/WE.
10Art.14Dyrektywy98/71/WE.
63