Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewBanaszczyk
Wprzypadkuzastosowaniadoodpowiedzialnościzastanzagrożeniamechanizmu
przedstawionegowpktd)odpowiedzialnośćtaobjęłabytakżezachowanialegalne.Na-
wetjednakzwolennicytakiegosposobuokreśleniazachowaniasiępodmiotuodpowie-
dzialnegowskazują,żegranicąwyznaczającąpowstanieroszczeniaprewencyjnegochro-
niącegoprzedpowstaniemszkody,zaktórąodpowiedzialnośćodszkodowawczaoparta
byłabynazasadzieryzyka,będzieuprawnieniedoprowadzeniadozwolonejdziałalności.
Oznaczato,żeżądanieochrony,któreuniemożliwiałobyfaktycznerealizowaniedozwo-
lonejdziałalności,uznaćnależałobynawetichzdaniemzaniedopuszczalne9.
Podzielającpogląd,zgodniezktórymn...systemprawnyniepowinienchronićpod-
miotówprawacywilnegoprzedzagrożeniemkażdąszkodą,lecztylkoprzedtaką,która
możewynikaćzzachowaniamającegocharakterbezprawny”10,opowiadamsięzarozwią-
zaniemprzedstawionymwpktc).
Przyjęcietakiegostanowiskaujawniazbieżnośćroszczeniaprewencyjnegoprzed
bezprawnymzagrożeniemszkodą,sprowadzonymprzezpodmiotywładzypublicznej
ztymiprzypadkamiichodpowiedzialnościzaszkodęjużwyrządzoną,któreoparte
obiektywnejnieprawidłowości(bezprawności,niegodnościzprawem)władczegodzia-
łanialubzaniechania11.
Wramachzatemanalizytytułowegozagadnieniepostawićnależypytanie,czyprzy
takokreślonejceszezachowaniasprowadzającegostanzagrożeniauzasadniającegoudzie-
lenieochronyprewencyjnejprzewidzianejwart.439k.c.znajdzieonazastosowanie
wodniesieniudowszystkichmożliwychprzypadkówodpowiedzialnościodszkodowaw-
czejwładzypublicznejzawyrządzonejużuszczerbki.Otóżjakponiżejwykażę,udzielenie
takiejochronyjestwykluczonewprzypadkachobjętychtreściąart.4171§1,2i3oraz
art.4172k.c.
Wpierwszymrzędzierozważyćnależyprzypadekrelacjiroszczeniaprewencyjne-
gozpostaciąodpowiedzialnościwładzypublicznejszkodęjużwyrządzoną,która
opartajestnazasadziesłuszności.Uwzględniającprzyjętywniniejszymartykulepo-
gląd,podzielanyprzezwiększośćprzedstawicielinauki,wedlektóregoocena,czydane
zachowanieobjętejesthipoteząart.439k.c.,uzależnionabędzieodpodstawyodpo-
wiedzialności,którabyłabywłaściwawraziewyrządzeniaszkody,niesposóbuznać
9TakM.Safian[w:]Kodekscywilny.TomI.Komentarz.Art.1–44910,red.K.Pietrzykowski,
kom.doart.439,Nb6.
10W
.Borysiak[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.K.Osajda,Legalis2021,kom.doart.439,nb40.
11Odnośniedopowszechnegojużobecniepoglądu,żeuregulowanawart.417i4171k.c.
odpowiedzialnośćodszkodowawczapodmiotówwykonującychwładzępublicznąopartajestnaza-
sadziebezprawności,por.np.:Z.Banaszczyk,Odpowiedzialnośćzaszkodywyrządzoneprzywyko-
nywaniuwładzypublicznej,Warszawa2015,rozdz.IV,§4;tenże,SystemPrawaPrywatnego,t.6,
Prawozobowiązańczęśćogólna,Warszawa2018,rozdz.IV,nb.111;tenże[w:]Kodekscywilny.
TomI.Komentarz.Art.1–44910,red.K.Pietrzykowski,kom.doart.417,pktII,nb.3;M.Ka-
liński,Szkodanamieniuijejnaprawienie,Warszawa2021,rozdz.I,§9,pktIII,P
.Sobolewski
[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.K.Osajda,kom.doart.417,nb18;J.Kuźmicka-Sulikow-
ska[w:]Kodekscywilny.Komentarz,red.E.Gniewek,P
.Machnikowski,kom.doart.417,nb9;
R.Szczepaniak[w:]Kodekscywilny.TomII.Komentarz.Art.353–626,red.M.Gutowski,Warszawa
2019,pktVIII.
74