Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MirosławBączyk
(modelcharakterystycznydlasystemugermańskiemu).Wsytuacjidrugiej(wtzw.mo-
delufrancuskim)oboksubrogacjiustawowejpojawiasiętakżensubrogacjaumowna”,
poddawanawprawdziereżimowicesjiwogólnychzarysach,alejużjakoinstytucjaauto-
nomiczna,bowiemstronyumowyosubrogacjęmogątworzyćzrębydlaniejodrębnego
odcesjireżimuprawnego.
Wopracowaniupodjętopróbęodpowiedzinapytanieorozwójprawnegomodelu
subrogacjiwprawiepolskim(pktII,IIIiV)przyzałożeniu,żepowinienododpowiadać
przedewszystkimpotrzebompolskiejpraktykikontraktowej(pktIV).
II.KONSTRUKCJAPRAWNASUBROGACJIUSTAWOWEJ
DELEGELATA
Wliteraturzepolskiejiobcejniemazasadniczychkontrowersjiwzakresieprzedstawienia
prawnegomechanizmusubrogacjilegalnej.Wychodzisięzogólnegozałożenia,żepod-
stawienieexlegepodobniejakcesja(art.509k.c.)stanowiprzykładsukcesjiszczególnej
translatywnej,wktórejpodmiotpodstawiony(subrogowany,solvens)stajesięnastępcą
prawnympodmiotupodstawiającego(poprzedniegowierzyciela,accipiens)4.Pojawiasię
tuzatemelementkontynuacjiitożsamościprawnejwierzytelnościobjętejsubrogacją5.
Stądwynikaogólneokreśleniesubrogacjitakżejakonwstąpienieosobytrzeciejwprawa
zaspokojonegowierzyciela”.Skutektakiwywołujądwazdarzenia:nsplatawierzytelności”
ijednocześniennabycie”tejwierzytelnościprzezpodstawionego(art.518par.1k.c.).We
współczesnejliteraturzepolskiejniepoświęcasięwielemiejscaprawnemumechanizmo-
witransferuwierzytelności,skorongaśnie”onadlawierzycielaijednocześnienpowstaje”
dlaosobytrzeciej(jej)nabywcy6.Niejesttozresztązasadniczyproblem.Możnatylko
przyjąć,żegaśniepoprzednistosunekprawnywierzycieldłużnik,osobatrzeciastaje
siępodmiotempodstawionym,aprawnasytuacjadłużnikapozostajebezzmian.Oba
wspomnianezdarzeniapowstająrównocześnie,gdywchwilidokonywaniazapłatywystą-
piłyjużwszystkieprzesłanki(ogólneiszczególne)określonejpostacisubrogacjilegalnej
(art.518par.1pkt1–4k.c.).Przesłankitewskazująnaistnienietzw.stanusubrogacyj-
nosci,tj.możliwościzrealizowaniasięskutkówsubrogacji.
4Zob.np.A.Szpunar,Wstąpieniewprawazaspokojonegowierzyciela,Kraków2000,s.51–52;wli-
teraturzewłoskiejnp.C.MassimoBianca,Dirittocivile,t.IV
,L’obligatione,Milano1993,s.358;wlitera-
turzefrancuskiejnp.F
.Terre,Pf.Simler,Y.Lequette,Droitcivil.Lesobligations,Paris1999,s.11326in.;
F
.Ameli,Droitcivil.Lesobligations,Paris1997,s.263in.
5Zob.np.uzasadnienieuchwałySNz17.07.2003r.,IIICZP43/03,OSNC2004/10,
poz.151.
6Winnychsystemachprawnychczynisięszerszepróbywyjaśnieniajurydycznejnielogiczności
twierdzeniaojednoczesnymnwygaśnięciu”inpowstaniu”wierzytelności;zob.np.C.MassimoBianca,
Diritto...,s.356–358(tamżeanalizakrytycznaróżnychkoncepcji,m.intzw.wygaśnięciarelatywnego
l’ideadel’estinzionerelativa);wprawiehiszpańskimzob.np.J.L.LacrusBerdejoiin,Elementos
dederechocivil,II,Derechodeobligationes,t.I,Madrid2007,s.220–223;wliteraturzeangielskiej
mówisiętuotzw.odradzającejsięsubrogacjinrevivingsubrogation”,zob.np.S.Meier,Subroga-
tion,https://hwb-eup2009.mpipriv.de(wygasłeroszczenienożywa”dlacelówregresowych)(dostęp:
10.09.2021r.).
82