Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Współczesnyiprzyszłymodelprawnysubrogacjiwprawiepolskim
Wodpowiednichporozumieniachprzewidujesiętudlaporęczycieli(spółekzo.o.)nwy-
nagrodzeniezadokonaniespłaty”zadłużeniawynikającegozumowypożyczki(udzie-
lonejpożyczkobiorcy)iodpowiadającewysokościpożyczki.Wewspomnianymwyroku
SąduRejonowegoprzyjęto,żewwynikutakiejzapłatynastąpiłnwykupwierzytelno-
ścipożyczkowej”,czyliwistocieprzelewwierzytelności(art.509k.c.),aniesubrogacja
umowna.Interesującemożebyćto,żeporęczyciel(częstopośrednikwuzyskaniupożycz-
kiprzezpożyczkobiorcę,współpracującyzpożyczkodawcą)stajesiędefactocesjonariu-
szem,aniepodmiotempodstawionymexlege(art.518par.1k.c.),awięcstronychcątu
realizowaćinnecelegospodarcze.SądRejonowywuzasadnieniuomawianegoorzeczenia
wspominawprawdzieomożliwejnniezgodnościpostanowieńdotyczącychwspomnia-
nychwynagrodzeńzzasadamiwspółżyciaspołecznego”,alewidzijednakichlegalność
wrazieprzyjęciaformułysubrogacjiumownej.
Wpraktycekredytowejbankówpojawiałysięniekiedyugodyzawieraneprzezosoby
trzecie(zabezpieczycieli)zdłużnikami.Przyjmowanownichniekiedy,żezapłatanależ-
nościbankowi(spłatakredytu,zabezpieczonegoweksleminblancozumieszczonymna
nimporęczeniemwekslowym)przezporęczycielawekslowegospowodujeskutkiwpo-
stacinwstąpieniawprawazaspokojonegowierzyciela(banku),zgodniezart.518par.1
pkt1k.c.”48,takżewodniesieniudohipotekkaucyjnychnanieruchomościach,objętych
wskazanymiksięgamiwieczystymi.Takaugodastanowiłabypotempostawężądaniapła-
cącegoporęczycielawekslowegodowpisaniagodoksięgiwieczystejjakouprawnionego
ztytułuhipoteki,uzyskanejnapodstawieniapodstawieniaumownego.Zuzasadnienia
wspomnianegopostanowieniaSNz13.02.2009r.wynika,żeSądOkręgowyprzyjął,
wspomnianazaplataprzezporęczycielawekslowegowywołałaskutkisubrogacjizart.518
par.1k.c.,płacącynabyłtakżehipotekęiniebyłotupotrzebnedodatkoweoświadczenia
właścicielaobciążonejnieruchomości.Jakwiadomo,płacącemuporęczycielowiwekslo-
wemuniesłużyjednakroszczeniesubrogacyjneexlegenapodstawietegoprzepisu,ale
regreswekslowywedługart.47Prawawekslowego.SNniepodzieliłzgłaszanychwtoku
postępowaniasugestiiwnioskodawcy,żepostanowieniaoumownejsubrogacjimogły
jużtkwićwewspomnianejugodzieporęczycielawekslowegozkredytobiorcami(dłużni-
kami),bowiemwogólewykluczyłdopuszczalnośćtakiegotransferuwierzytelnościdelege
lata.NiezależnieodstanowiskaSNpraktykazawieraniawspomnianychugód(tzw.ugód
subrogacyjnych)ujawniajednakwklarownysposóbrealnyinteresniektórychkategorii
zabezpieczycielidowywołaniaskutkówsubrogacjiumownej,bezzagrożeniadlasytuacji
prawnejzaspokojonegowierzyciela.
WwyrokuSNz1.06.2011r.,IICSK548/1049,przyjęto,żenprzeniesieniehipoteki
wzwiązkuzezbyciemwierzytelnościbankowej”,przewidzianewart.95ust.5Prawa
bankowego,obejmujerównieżtransferwierzytelnościwwynikusubrogacji,przyczym
SNograniczyłtylkodowariantuexlege,ponieważdokonałasięonanarzeczpłacącego
poręczyciela(art.518par.1pkt1k.c.)50.Worzecznictwiesądówpowszechnychpojawia
48Zob.np.postanowienieSNz13.02.2009r.,IIICSK552/08,Lexnr599754s.
49OSNC2012,nr2,poz.23.
50Podobnienp.B.Swaczyna,s.923.
93