Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NOWETRENDYWDIETETYCE
Jeżeliprzyjmiemy,żewiększośćnowotworówuwarunkowanychgenetyczniepowstaje
wwynikuinterakcjigeny-czynnikiśrodowiskowe,udziałczynnikówgenetycznychszacuje
sięzaledwiena5-10%[7].Winnychbadaniachspecjaliściwskazująna70-80%udział
czynnikówśrodowiskowychwnowotworzeniu.Istotnymtegoprzykłademmogąbyćwyniki
analizyprewalencjirakatrzustki,opartenadanych29-tys.przypadkówrakatrzustkiwla-
tach1993-2003wUSA[8].Ponaddwie-trzecieprzypadkówdiagnozowanychjestuosób
powyżej65rokużycia(tylko12,5%przypadkówponiżej55rokużycia.Nałógpalenia2-3
krotniepodwyższaryzykorakatrzustki.Przewlekłynikotynizmpowodujeskrócenieśred-
niegowiekuwiekosóbzdiagnozowanychzrakiemtrzustkio6,3-8,3lat.Alkoholizmskraca
średniwiekzdiagnozowaniarakatrzustkio6,2lat(umiarkowanastałakonsumpcja)–8,7
lat(ciężkialkoholizm).Palacze-alkoholicyzapadająnarakatrzustkio8,6-10,2latwcze-
śniej.Podobnieocenionorolęotyłościwpowstawaniunowotworów:od9do30%zacho-
rowańnanowotworywiążesięzotyłością(Rysunek2).Unikanienadwagiiotyłościjest
jednymzkluczowychzaleceńMiędzynarodowejAgencjiBadańNowotworowych(IARC).
Wniosekjestjednoznaczny:braknadmiarutkankitłuszczowejobniżaryzykowiększości
nowotworów[9].Mówiącwprost,zgodniezpoglądamizlat80-90-tychamerykańskiego
naukowcaprofesoraDoll’a,corazwyraźniejtwierdzisię,żepochodzeniawiększościnowo-
tworówniedasięwytłumaczyćsamymdziedziczeniem,araczejwpływemindywidualnych
czynnikówśrodowiskowychdlaposzczególnychosób[7,10].Rodzaj/jakośćodżywiania
miałabybyćdecydującaażdla35%zgonówzpowodunowotworów.Częstszespożywa-
niewarzywiowoców,atymsamymwzbogaceniedietywistotnedlazdrowiaskładniki
("nutraceutyki”)typuflawonoidów,polifenoli,alkaloidów,karotenoidów,itd.)uznawane
jestzaistotnąstrategięwredukowaniuincydentównowotworówwskalispołecznej.Ter-
min"nutraceutyki”,wprowadzonyw1989r.,oznacza"składnikiżywności,suplementydie-
ty,dlaktórychwykazanokorzyścizdrowotnelubmedyczneponadpodstawowefunkcjeod-
żywcze,łączniezprzeciwdziałaniemanawetleczeniemchorób”.Wtymznaczeniudefinicja
nutraceutykówzbliżonajestdoideiżywnościfunkcjonalnej.
10
5
0
macicy
Trzon
7,1
Przełyk
4,8
Wątroba
1,8
Nerka
1,8
Żołądek
1,8
szpiczaki
1,5
Wielokrotność
ryzyka[RR]
trzustka
1,5
Rys.2.Nadmiartkankitłuszczowejjestistotnymczynnikiemryzykadlanowotworów[wg7].
10
