Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chemioprewencjawprofilaktycechoróbnowotworowych
mioprewencyjnejefektywnościuludzidladanegonutraceutyku/fitozwiązku,trwają
intensywneposzukiwanianowychczynnychsubstancjichemioprewencyjnych,udosko-
naleńikierunkówprofilaktykiprzeciwnowotworowej.
Przykładypozytywnychwynikówwchemioprewencyjnych
badaniachklinicznych
Salicylany:Kwasacetylosalicylowy(aspiryna)należydonajczęściejstosowanychnie-
sterydowychlekówprzeciwzapalnychNSAIDs(non-steroidanti-inflammatorydrugs),
hamujecyklooksygenazęCOX1iindukowanyenzymCOX2.Kwassalicylowy,główny
metabolitaspiryny,równieżhamujeCOX2.Wprzypadkachrakajelitagrubego,wy-
sokoindukowanyenzymCOX2występujew40-50%polipówi80-90%adenocarci-
noma.Redukcjępolipówuzyskiwanostosującselektywnefarmakologiczneinhibitory
COX2rofecoxib,valdecoxib(wycofane),celecoxib(2x400mg/6-mies.).Analizaośmiu
randomizowanychbadańklinicznych(łącznie25570pacjentów,674zgonyzpowodu
nowotworów)dowodzi,żecodzienneniewielkiedawkiaspiryny(rzędu150mg/dzień)
redukująryzykonajczęściejwystępującychtypówrakawspołeczeństwachZachodu
[20].Równieżwczterechobszernych(11tys.pacjentów)badaniachochronnegodzia-
łaniaaspirynynaukładsercowo-naczyniowystwierdzonozwiązek5-letniegozażywa-
niaaspirynyz34%redukcjązgonównarakajelitagrubego.Ochronnyefektaspiryny
wzrastazlatamijejużywania,coudokumentowanodla20-letniegoryzykarakajelita
grubego.Salicylanywystępująwowocachiinnychczęściachroślin.Podwyższonypo-
ziomsalicylanówstwierdzasięwsurowicykrwiwegetarian.DoinhibitorówCOX2na-
leżąrównieżinnefitozwiązki,jakkurkumina,resweratrol,antocjany[21].Ogólniepo
przeprowadzeniuobszernychbadańobejmującychponad25tys.pacjentówuzyskano
przekonywującedanedlaaspirynyjakośrodkachemioprewencyjnego,wskazującena
obniżenieryzykarakajelitagrubego,płuc,przełyku,lecznierakapiersi[22].Uważa
się,żeaspirynawspółdziałasynergistyczniezinnymifitozwiązkamizdietybogatej
wwarzywaiowoce.
Metformina:Lektenstosowanyprzedponad100-mlnpacjentównaświeciewlecze-
niucukrzycytypu2,jestkolejnymprzykłademczynnikaodziałaniuchemioprewencyj-
nym.Istniejejuż17klinicznychbadańRCT,wktórychanalizowanowpływtegolekuna
biomarkerynowotworowe[23].Ogólniewynikimeta-analizylicznychbadańklinicznych
wskazująna10-40%obniżeniezachorowańnarakaipodobnieobniżenieśmiertelności
zpowodunowotworów(Rysunek3).
Resweratrol:Wlicznychmodelachzwierzęcychwykazanohamowaniewzrostunowo-
tworówpodwpływempodawaniaresweratrolu.Resweratrolblokujeaktywacjętran-
skrypcjienzymówcytochromowychCYP1A1,CYP1B1,CYP1A2(Ifazydetoksykacji),
13
