Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NOWETRENDYWDIETETYCE
0,93)obniżenieryzykarakaumężczyzn(nieukobiet)biorącychmultiwitaminy.Zko-
leiwbadaniachefektówsuplementacjiwit.A,C,D,kwasufoliowego,wktórychwzięła
udziałdużaliczbauczestników(n=324643)uzyskanewynikiniebyłyjednoznaczne
[12].AniwitaminaEanibeta-karotenniechroniłyprzedchorobamisercowo-naczynio-
wymiczyprzedrakiem,natomiastpodawaniebeta-karotenuwręczpodwyższyłoryzy-
korakapłucupalaczy.WbadaniachATBC(α-Tocopherol,β-CaroteneCancerPrevention
Trial)suplementacjatokoferoluikarotenudoprowadziłado16%wzrostuprzypadkówraka
płucupalaczy[13].SuplementacjawitaminyEumężczyznzniskimpoziomemselenu
zwiększałaryzykorakastercza.Dokładniejmówiąc,suplementacjaselenuniezmniejszała
ryzykarakastercza,natomiastumężczyznzwysokimpoziomemselenuwekrwisuple-
mentacjaselenuzwiększałaryzykorakastercza[14].Podobnieniemożnabyłowyciągnąć
jednoznacznychwnioskówzsuplementacjiwit.D,jeślichodziochorobypoza-szkieletowe
(tzn.niezwiązanezpoziomemkalcitrolu[1,25(OH2)D
3]),jakchorobysercowo-naczynio-
we,autoimmunizacyjne,nadciśnienie,nowotwory.Precyzyjniejmówiąc,powiązanoszereg
choróbprzewlekłychzniskimpoziomemwit.D,niemniejzdaniemautorówniemożna
jednoznaczniezalecaćsuplementacjiwit.Dwtychchorobach[15].Jednakwykazanoza-
sadnośćsuplementacji25-hydroksywitaminyDwilościpowyżej200-800jedn.dziennie
ugrupwysokiegoryzykarakapłuc,jakimisąpalacze(HR=0,93-0,75)ibylipalacze(HR
=0,87-0,26)[16].Generalnieuludzizpoziomem50-130nmoli/lkrwiwit.D
3,możnasię
spodziewaćnajniższychwskaźnikówzachorowańnaraka.
Jakwynikazpowyższegoprzeglądu,sporobadańefektówchemioprewencjiuludzi
zakończyłosięzniechęcającymiwynikami,aprzyczyndoszukiwanosięwźlepostawionej
hipotezie,zbytkrótkimczasiebadań,niewłaściwymdoborzebadanychgruppacjentów,
niewłaściwiedobranymdawkomirodzajombadanychsubstancji,brakiemodpowied-
nichbiomarkerów[17].Niemniejwzdrowotnychbadaniachepidemiologicznychdla
różnychpopulacji,wielokrotnieudałosiępowiązaćprzeciwnowotworoweprofilaktyczne
(chemioprewencyjne)efektyzwystępowaniem/podawaniemwdiecieniektórychsub-
stancjiroślinnych[18].Dużeznaczeniemająbadaniachemioprewencyjnychdziałań
profilaktycznychdlaosóbzgrupwysokiegoryzyka,jakwprzypadkachrakapiersiuko-
bietwpolimorfizmemgenuBRCA1/BRCA2.Znaczenietychbadańuzasadniarównież
hipotezaAmes’azlat90-tychub.wieku"metabolicznegodoprecyzowania”(metabolic
tuneup),wedługktórejpodwyższoneryzykozdrowotnemożebyćzwiązanezniewiel-
kimobniżonympoziomemmikroelementów,witamin,koenzymów,auzupełnienietych
brakówzmniejszaryzykozachorowania.Przykłademmożebyćistotnywpływprawidło-
wegopoziomużelazaukobietzmutacjąBRCA1.Wykazanoobniżoneo57%ryzykoza-
chorowanianarakapiersiukobiet-nosicielekmutacjiBRCA1znajwyższympoziomem
żelazawekrwi[19].Wostatnichlatachpowstałynowe"regułysuplementacji”,októ-
rychogólniemożnapowiedzieć,żeustalanesąodpowiedniowąskie"oknaterapeu-
tycznesuplementów”,którychprzekraczanie(tzn.fizjologicznychwartościichstężeń
uzdrowegoczłowieka)możemiećnegatywneskutkizdrowotne,łączniezezwiększo-
nymryzykiemnowotworów.Mimotrudnościwbezpośrednimudokumentowaniuche-
12
