Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chemioprewencjawprofilaktycechoróbnowotworowych
Chemioprewencjauludzi
Chemioprewencyjnedziałanieskładnikówżywnościzostałobogatoudokumentowane
wlicznychmodelachinicjacji,promocjiiprogresjirakauzwierząt,dlawielupoznanych
fitozwiązkówtypupolifenoli,flawonoidów,glukozynolanów,lignanów,triterpenówiinnych
[11].Odpoczątkówchemioprewencjidolat2000zgromadzonolicznewynikibadańprzed-
klinicznych,poznanoszeregmechnizmówoddziaływaniafitozwiązkówroślinjadalnychna
metabolizmkomórkowy(Tabela1).
Tab.1.Mechanizmyoddziaływaniafitozwiązkówroślinjadalnychnametabolizm
ssaków,poznanedolat2000
Inhibicjaaktywacjiksenobiotyków(inhibicjaenzymówIfazyodtruwania),
np.hamowaniemonooksygenazCYP(epikatechiny,kwaselagowy);
StymulacjasprzęganiaksenobiotykówwIIfazieodtruwania,np.aktywacja
enzymówS-transferazyglutationowejGST,reduktazychinonowejQR(flawonoidy,
glukozynolany);
UsuwaniereaktywnychformtlenuRFT/ROSzapomocąantyoksydantówroślinnych;
OchronaDNA–blokowanietworzeniaadduktówantyoksydantamiroślinnymi;
Stymulacjaenzymówantyoksydacyjnychnp.peroksydazglutationowych,katalaz
(kurkumina,kwaselagowy);
Ochronamiędzykomórkowychpołączeńtypu"gap”(np.genisteina);
Inhibicjakinaztyrozynowych(np.genisteina,daidzeina);
Indukcja/promocjaapoptozy(np.kurkumina,izotiocyjaniany);
Inhibicjaangiogenezywguzachlitych(np.genisteina);
Inhibicjabiałekszokutermicznego(heatshockproteinsHSPs)(np.genisteina);
Inhibicjaprenylacjibiałekregulatorowych(np.monoterpeny);
Inhibicjaprocesówzapalnych(np.flawonoidy);
Inhibicjaenzymuaromatazy.
[wg11]
Jakjużwspomniano,substancjechemioprewencyjnesąwspółcześniesądzieloneodpo-
wiednionapierwszo-drugo-itrzeciorzędowe.Wzałożeniuidealniesubstancjatapowinna
oddziaływaćnakilkakolejnychstadiówprzed-nowotworowych.Działaniechemioprewen-
cyjne,czyliprofilaktykaprzeciwnowotworowauludzijesttrudnadoudokumentowania,
zoczywistychwzględów:udowodnieniejednostkowegofaktuniewystąpienianowotworu
upacjentadziękistosowaniujakichkolwiekdziałańosłonowychjestniewykonalne.Pomi-
motrwającegojużponad30latrozwojubadańchemioprewencjiwkierunkuzapobiega-
nianowotworom,istniejenadalszeregniespójnościirozczarowań.Przykłademmogąbyć
rozbieżnościcodoocenysuplementacjiwitaminimikroelementówwformiepigułek.Dwa
duże,ponad10-letniebadania(27tys.pacjentów)wykazałyzaledwieniewielkie(RR=
11
