Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
wmyślisocjalistycznejdoczekałsiębardziejprecyzyjnegoopisuprzezbada-
czyPRL40,takjakbypostaćzrefleksjikomunistycznejnikogonieinteresowała.
Tospostrzeżeniejestotylezaskakujące,żewtymsamymczasiezajmowano
sięczłowiekiemwmyśliMarksowskieji,niecorzadziej,marksistowskiej.41
Takodmiennystosunekdoobutematówmógłwynikaćzwtórnościpolskiej
myślikomunistycznejorazprzekonaniaonadrzędnościmodeluantropolo-
gicznegomarksizmu.Możnabytutajzresztąpokusićsięowyliczeniejeszcze
kilkurównieprawdopodobnychprzyczyn.Bardzociekawąuwagęwtymza-
kresiepoczyniłMarcinKula,zdaniemktóregomogłatobyćucieczkawteo-
retycznerozważanianadmyśląpolityczną,bynieoddawaćserwitutówpro-
pagandowych,czy_oironio!_próbawskazanianadysonanspomiędzyteo-
riąapraktycznąrzeczywistością.
Czwartapłaszczyznadotyczyproblematykipropagandyiwychowaniajużpo
IIwojnieświatowej.Istniejącanatentematliteratura,głównieprzyczynkarska,
przywołujeproblematykępropagandyPPR/PZPR.42Częstoodnoszonosiędo
mediówiartystycznychśrodkówprzekazu:języka43,prasy44,literaturypięk-
nej45,filmu46,znacznierzadziejdokwestiiwydawniczychtamtegookresu47,dość
ogólnikowodoplakatu.48Opolskimszkolnictwieipolityceoświatowejpisano
wróżnychokresachobszernie,alezróżnymskutkiem.49Systematycznieuka-
tychsamychprac.Wśródautorówwystępują:HelenaChylińska,AleksandraJasińska,Irena
Koberdowa,AlinaMolska,MarianOrzechowski,RenataSiemieńska,JózefM.Soroka,Jan
Tomicki,KrystynaTrembicka.
40Pisalionim:MichałŚliwa,DanutaTomaszewska,FeliksTych.
41Wartowymanićtutajtakienazwiska,jak:KazimierzDobrzyński,ErichFromm,Roger
Garaudy,TadeuszM.Jaroszewski,HenrykKliszko,ElżbietaKostowska,StanisławKowal-
czyk,LeszekŁukaszewicz,JózefR.Maj,PiotrMarciniak,MieczysławMichalik,PiotrPrzybysz,
Napewnoniemożnapominąćprac:LeszkaKołakowskiegoiAndrzejaWalickiego,choćnie
dotycząbezpośrednioproblemuczłowieka.
42Pisalinatentemat:MarcinCzyżniewski,EdwardGrygo,MariuszJastrząb,AndrzejKraw-
czyk,StanisławKuśmierski,AlinaSłomkowska.
43Wartotuwymienićprace:StanisławaBarańczaka,LeszkaBednarczuka,JerzegoBral-
czyka,MichałaGłowińskiego,KrystynyKersten,MirosławyMycawki,PawłaNowaka,Anny
Siewierskiej-Chmaj,WandyTrawińskiej,DanutyN.Wesołowskiej,DorotyZdunkiewicz.
44Zob.MieczysławCiećwierz,TomaszGoban-Klas,JózefJakubowski,AndrzejKozieł,Ta-
deuszKupis,StanisławKuśmierski,AndrzejPaczkowski,IrenaTetelowska,AlinaSłomkow-
ska,WiesławWładyka.
45Wśródautorów:MichałGłowiński,HannaGosk,ZbigniewJarosiński,MichałKomar,
WłodzimierzMaciąg,HenrykMarkiewicz,JanuszSławiński,JerzySmulski,WojciechToma-
sik,MariuszZawodniak.
46Tematykatazajmowała:EwęGębicką,JolantęLemann,TadeuszaLubelskiego,Marka
Hendrykowskiego,AlinęMadej,DorotęSkotarczak,EdwardaZajièeka,PiotraZwierzchow-
skiego.
47AdamBromberg,OskarS.Czarnik,StanisławA.Kondek,StanisławSiekierski.
48M.in.:SzymonBojko,VictoriaE.Bonnel,AntoniCetnarowski,DavidCrowley,Krzysztof
Dydo,HalinaHryńczuk,MariuszKnorowski,MariaLafont,WojciechMakowiecki,MarylaSit-
kowska,ZdzisławSzubert,WojciechWłodarczyk,AnnaZacharska,FlorianZieliński,Alicja
Żendara.
49Wśródautorówwystępują:JózefJakubowski,MariolaHoszowska,KrzysztofKosiński,
StanisławMauersberg,FerdynandMielczarek,BolesławPotyrała,JoannaWojdon,Ludwik
Szuba(Politykaoświatowapaństwapolskiegowlatach1944_1956,Lublin2002,s.305_321).
Niestetytreśćostatniejzwymienionychpozycjijestwysoceogólnikowa.Ponadto,autorulega
czasamijęzykowipropagandy,np.nowezadania,jakieprzedstawićmiałB.BierutnaIIIKra-
jowymZjeździeZZNP,czylinowyczłowieksocjalizmu,niemiaływsobienicznowości,jak
