Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
JózefAndrzejStuchliński
moralconsiderations,concerningconditionsofmutualrespectofhu-
mandignity.
Keywords:anti-moralattitude,dignity,morality
Jednąznajgłębszychpotrzebludzkich,warunkującychwogóle
rozwójkażdejosoby,aczasaminawetwręczjejistnienie,jestpotrze-
bawystępowaniawwielorakichzwiązkachspołecznych,awięcnie-
wykluczeniezpodstawowychpłaszczyzninurtówżyciaspołecznego,
czyliskutecznezapobieżeniemarginalizacjispołecznej.
Chodzizarównoowięziuczuciowe,osobiste,jakteżotakiewięzi
intersubiektywne,któresąopartenazależnościachrzeczowych,mate-
rialnych.
Wszelkiewykluczenieimarginalizacjaspołecznajestszczególnie
dotkliwą,iwielcegroźnąwskutkachdegradacjąosobyludzkiej,właś-
ciwiejejspołecznymuśmierceniem.
Formywykluczeniaimarginalizacjispołecznejsąróżnorakie.Tym
jednakniebędęsiętutajzajmował.
Rzeczwtym,żewszelkiepostaciwykluczeniaimarginalizacji
społecznejposiadająpewnewspólne,wielcenegatywnepodteksty
moralne–iotejsprawiepragnęnapisaćsłówparę.
Moralność,ogólnierzeczbiorąc,totakapłaszczyznawięzimię-
dzyludzkich,którajestopartanawartościowaniach,dotyczącychpo-
staw,wyborówidziałańludzkich,dokonywanychwkategoriachndo-
bra”lubnzła”,zewzględunaposzanowanielubbrakposzanowania
godnościkażdegoczłowieka.Bezzabezpieczeniazaśuzasadnionego
poczuciagodnościwłasnej,człowiekniejestwpełnisobą,jeststrasz-
liwieokaleczonywfundamentalnymwymiarzeosobowym.
Abyzatemczłowiekmógłmiećwogóleszansestaniasięmoralnie
dobrym,aprzeztoabymógłutwierdzaćswągodność,musimiećza-
bezpieczoneprzynajmniejelementarnewięzizinnymiludźmiwra-
machjakiegośspołeczeństwa.Jeślitegoniema,rodzisięnieuchron-
niezłomoralne,zazwyczajwnajgorszychjegoodmianach.
Wielowiekowatradycjakulturyicywilizacjizachodniejwykształ-
ciłapewnewzorcezaletmoralnych,przeciwstawiającjeokreślonym
wadommoralnym;jakteżwypracowaławyraźnieokreśloneosobo-
