Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Naturaczłowiekajestskomplikowana,oczymświadcząróżniceindywidual-
nemiędzyludźmiorazzłożonośćichzachowania,niemniejjednakpsycho-
logowie,którzyzajmująsięosobowością,starająsięujmowaćgocałościowo.
Wświetleichpoglądówmożnaprzyjąć,iż:„Osobowośćtotecechycharakteru
osoby,którewyjaśniająspójnywzorzecuczuć,myśleniaizachowania(...)”1.
Stanowiona„integrację,organizacjęijednośćosobyludzkiej”2.Ważnym
aspektem,bezktóregoniesposóbwyjaśnićizrozumieć,jestobrazwłasnej
osoby.
Spośródwspółczesnychteoriiosobowościinteresującezpunktuwidzenia
podjętychbadańnadobrazemwłasnejosobydzieciprzewleklechorychjest
ujęciepoznawcze,które-nawiązującdorozwojuinformatyki-określaoso-
bowośćjakozłożonysystemprzetwarzającyinformacje,funkcjonującyanalo-
giczniedosystemukomputerowego.Uczonychinteresujewięc,wjakisposób
ludziekodują(przyjmują),przechowują(zapamiętują)iwydobywająinforma-
cje,wtymrównieżinformacjedotyczącesamychsiebie.
Schematyskładającesięnaobrazwłasnejosoby(schematy„ja”)stanowią
„systemprzekonańdotyczącychwłasnejosobyorazuczućztymiprzekona-
niamizwiązanychidosiebiekierowanych”3.Pełniąonewieleważnychfunkcji,
międzyinnymiwpływająnaorganizacjęsystemupoznawczego,mająistotne
znaczeniedlaprocesówemocjonalnychimotywacyjnychorazcałokształtu
funkcjonowaniaczłowieka,wtymjegozachowania,planów,aspiracjiżycio-
wychirelacjizinnymiludźmi4.
Ważnymelementemskładowymobrazuwłasnejosobyjestsamowiedza,
naktórąskładająsię:„przekonaniadotyczącewłasnegowygląduicechzycz-
nych,umiejętnościizdolności,cechcharakteru,pragnień,postaw,pełnionych
rólspołecznychitd.”5.WedługJózefaKozieleckiegosamowiedzaskładasię
1L.Pervin,O.John,Osobowość.Teoriaibadania,Kraków2002,s.4.
2Tamże,s.18.
3M.Braun-Gałkowska,Projekcyjnyobrazsiebieosóbprzeżywającychpoczucieosamotnienia
[w:]Rysunekprojekcyjnywbadaniachobrazusiebie,red.B.Kosturbiec,B.Mirucka,Lublin2004,
s.15.
4Por.L.Pervin,O.John,Osobowość...,s.547;B.Kosturbiec,Obrazsiebieuzwolenników
postmodernizmuwświetlerysunku„Jawśródludzi”[w:]Rysunekprojekcyjnywbadaniach...,s.87.
5R.Drwal,Adaptacjakwestionariuszyosobowości,Warszawa1995,s.93.