Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Obronakoniecznajakokontratypprzestępstwa
bezsporne,toniejestbynajmniejbezdyskusyjnycharakterorazźród-
łotegowyłączenia,zwłaszczagdychodziostosunekobronykoniecz-
nejdoelementówskładowychprzestępstwa.Stądpotrzebazwięzłego
przedstawienianawstępietychelementów.
KodekskarnynieokreślaUwprost”pojęciaprzestępstwa,jednak
pojęcietomożnawyprowadzićzwieluprzepisówtegokodeksu.Pod-
stawoweznaczeniematuoczywiścieart.1§1,wedlektóregoodpo-
wiedzialnościkarnejpodlegaUtentylko,ktopopełniaczynzabroniony
podgroźbąkaryprzezustawęobowiązującąwczasiejegopopełnie-
nia”.Wprzepisietym–wodróżnieniuodk.k.z1969r.–obowiązują-
cykodekspomijaelementmaterialnyprzestępstwa(Uczynspołecznie
niebezpieczny”nullumcrimensinepericullosociali),akcentującelement
formalny,ustawowy(Uczynzabronionyprzezobowiązującąustawę
karną”–nullumcrimensinelegepoenalianteriori)
36
.Łącznerozpatrywa-
nietychelementówjestjednakniezbędneprzyanalizieokoliczności
wyłączającychprzestępnośćczynu
37
.
Elementmaterialnywyrażaujemnątreśćczynuijakotakiwystę-
powaćmusiwodpowiednimnasileniu.Stąduzupełniająceznaczenie
wdefinicjiprzestępstwawart.1§2,zgodniezktórymUniestanowi
przestępstwaczynzabroniony,któregospołecznaszkodliwośćjestzni-
koma”.Dobytuprzestępstwaniezbędnejestwięcłącznewystąpienie
elementuformalnegoimaterialnego
38
.
Wzwiązkuzpowyższymiskładnikamipojęciaprzestępstwana-
suwasiępytanie,czyobronakoniecznapozbawiaczynmaterialnejce-
chyprzestępstwa,czytylkocechyformalnej(bezprawności),czywresz-
cieobydwutychcech,orazjakijeststosunekdziałaniawramachtej
instytucjidoustawowychznamionczynuzabronionego.Rozważania
rozpoczniemyodostatniejkwestii.Punktemwyjściabędzietusfor-
mułowanaprzezW.WolterakoncepcjaobronykoniecznejjakoUkon-
tratypu”przestępstwa
39
.
NazwaUkontratyp”naokreślenieokolicznościpozbawiających
czyncechbezprawiakryminalnego(obronakonieczna,stanwyższej
36
OprzyczynachiznaczeniutejzmianybliżejA.Marek,Nowykodeks–zasadyodpowiedzialności,
politykakarna,M.Praw.1997,nr12,s.471.
37
A.Marek,Prawokarne,wyd.8,Warszawa2007,s.92.
38
SzerzejnatentematR.Zawłocki,Pojęcieifunkcjespołecznejszkodliwościczynuwprawiekarnym,
Warszawa2007.
39
Zob.W
.Wolter,Okontratypachibrakuspołecznejszkodliwości,PiP1963,z.10,s.502–510;tegoż,
Naukaoprzestępstwie,Warszawa1979,s.163in.
21
