Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Pojęcieifunkcjeobronykoniecznej
konieczności,działaniewramachuprawnieńlubobowiązkówsłużbo-
wych,dozwoloneryzykogospodarcze,naukowelubtechniczneitd.)
powszechnieprzyjęłasięwpolskimpiśmiennictwieprawniczym,acz-
kolwiekniezawszewznaczeniunadanymtemupojęciuprzezautora
koncepcji
40
.Zewzględunatętradycjęioperatywnośćterminologiczną
tejnazwy,któraplastycznieoddajecharakterokolicznościznoszących
bezprawiekryminalne,będziemyimysięniąposługiwać.
JeślizaśchodziokoncepcjęW.Woltera,wyjaśniaonjązwięźle
wsłowach:Uczynoznamionachokreślonychwustawiekarnej«plus»
okolicznościzzakresukontratypówdajewefekcieczynnieprzestępny.
Nazwa«kontratyp»wiążesięztym,żeokolicznościwyłączająceprze-
stępnośćcechujerównieżpewna«określoność»,znamiennatakżedla
typówprzestępstw”
41
.
Powyższatezapozostajewzwiązkuzteoriątzw.negatywnych
znamionprzestępstwa.Wedługtejteorii,naistotęczynuprzestępnego
składająsięjegoznamionaokreślonewustawiejakoznamionapozy-
tywne(znamionatypuprzestępstwa)orazbrakznamionjakiegokol-
wiekkontratypu.Zaistnienietychostatnichpowoduje,żeczynniewy-
pełniaustawowejistotyczynuprzestępnegoidlategoprzestępstwem
niejest
42
.
Koncepcjanegatywnychznamionprzestępstwaniejesttrafna.
Każdykontratyp,ujmującrzeczrealnie,możemiećodniesieniedopew-
negokręgutypówprzestępstw(np.ryzykozabiegówleczniczych–do
przestępstwprzeciwkożyciuizdrowiu,anieprzeciwkomieniu;zgoda
pokrzywdzonego–doprzestępstwprzeciwkodobromosobistym,anie
przeciwkodziałalnościinstytucjipaństwowychispołecznych,rozkaz
wojskowy–dosferystosunkówwwojskuitd.).Toteżnieustanneze-
stawianieznamionkażdegotypuprzestępstwazezgórynieokreślo-
nąliczbąkontratypówwydajesiępozbawionecelu.Powtóre,Uokre-
śloność”kontratypów–októrejwspominaW.Wolter–jestconajmniej
względna,wporównaniudookreślonościtypówprzestępstw.Tylko
częśćkontratypówzawartazostaławkodeksiekarnym(przedewszyst-
kim:obronakonieczna–art.25§1,stanwyższejkonieczności–art.26
§1;dozwoloneryzykonowatorskie–art.27§1).Innekontratypywy-
nikajązróżnorodnychprzepisów(np.działaniewramachuprawnień
40
Por
.A.Zoll,Okolicznościwyłączającebezprawnośćczynu,Warszawa1982,s.75in.
41
W
.Wolter,Naukaoprzestępstwie...,s.163.
42
Por
.W
.Mącior,Negatywneznamionaistotyczynu,PiP1964,z.5–6,s.854in.
22
