Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiaarchitekturyjakohistoriaokupacji
30
jakiwopisachnaziemiachokupowanych.Analogiczniedoautorów
planówzRzeszywgranicachsprzed1938rokurozpościeralioniwizje
jednoczeniaNiemcówiporządkowaniaspołeczeństwananowozdoby-
tychterenach.Działaniatedotyczyłyzarównoplanówprzestrzennych,
jakizałożeńreprezentacyjnychczyosiedlimieszkalnych.Siedzibypartii
ipartyjnychorganizacji,kina,teatry,boiska,placezabaw,jakrównieżgo-
spodyipiwiarnieorazratuszeibudynkiadministracjiokreślanomianem
Ubudynkówwspólnoty”(BautenderGemeinschaf).Ichodmianąbyły
tzw.domywspólnoty(Gemeinschafshäuser),czylinowe,wielofunkcyjne
gmachyzdużąsaląipełniącymiróżnefunkcjepomieszczeniami,służący-
miwspieraniuUpoczuciazwiązku”iUświadomościspołecznejwyższego
rodzaju”27.ObiektytemiałysłużyćwyłącznieNiemcom-zarównotym
przybyłymnaziemiepolskieztzw.StarejRzeszy,jakiprzedewszyst-
kimwspomnianejwyżejnajwiększejgrupievolksdeutschów,osadników
wywodzącychsięzterenówwschodnich.Niemieckieplanydlapolskich
miastmiałyzatemnaceluścisłeodizolowanieprzybyłychobywateliod
tubylców,którzyznajdowalisiępozawspólnotą-innymisłowyobywateli
polskich.AbstrakcyjnepojęcieUwspólnotynarodowej”,zastępującezróż-
nicowanąstrukturęspołeczną,zyskiwałotymsamymrealnieistniejące
ramyjednorodnejgrupy,któraprzybierałaokreślonykształt.
Działalnośćarchitektów:postulaty,
propagandawizualnaarealizacjeprojektów
Planywrazzobjaśnieniami,utrzymanewtonienazistowskiejpropagandy
inowomowy,byłypublikowanewprasiefachowejorazcodziennej,służąc
kształtowaniupoczuciaprzynależnościdowspólnoty.Przenikającesięna-
wzajemkwestieprojektowaniaprzestrzeniikształtowaniaspołeczeństwa
27DomywspólnotypowinnyUpobudzaćpoczuciezwiązkuiprowadzićdotego,abyutrzymywać
poczucieświadomościspołecznejwyższegorodzaju,któryjestwkońcupunktemwyjściadlakaż-
degoludzkiegoporządku”
,[za:]DerOsten,red.JuliusSchulte-Frohlinde,WalterKratz,WernerLind-
ner,München[1940],s.338.
