Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Założeniateoretyczneimetodologiczne
analizęsamejrzeczywistościdziałańwoptycewielowymiarowej,waspekciehisto-
rycznym,antropologicznym,socjologicznym,pedagogicznym,psychologicznym,
prawnymipolitycznym.Tymsamym,prowadzonymanalizomisyntezomwni-
niejszejrozprawiepatronowałagłówniepedagogikaspołecznajakorefleksjanad
praktykąidlaniej,jakospołeczno-pedagogicznaorientacjadziałania,aleteżpo-
niekądjakorefleksjanadrefleksją-metateoriaspołeczno-pedagogiczna(Maryno-
wicz-Hetka,2007a,s.553-554).
Macierzystadlamniedyscyplina-pedagogikaspołeczna,przechodząckolej-
neetapyrozwoju,rozbudowywałaswójzakrestematyczno-problemowyirozwija-
łastanowiskainterpretacyjnenatematwpływuidziałań,jakimnależypoddawać
środowiskażyciajednostekigrup.EwaMarynowicz-Hetka(2007a,s.560)wyraź-
niepodkreślaposzerzaniesięzakresuprzedmiotuzainteresowańpedagogikispo-
łecznejipedagogówspołecznych,wynikającezchęcireagowanianakonsekwen-
cjespołeczno-pedagogiczneprocesówmakrostrukturalnychizmianmentalnych
demokratyzującegosięspołeczeństwa(wtymrozwójideirównościijakościżycia,
któresąnajwyraźniejzwiązanezpodejmowanąproblematyką).Taperspektywa
otwartościtematycznejpedagogikispołecznejijejwrażliwościnaważnezjawiska
iprocesyspołecznenuprawniają”niejakonprzed”innymidyscyplinamipedago-
gicznymidopodejmowaniakwestiikrzywdzeniadzieci,azwłaszczarozważańna
tematdziałańwobectegoproblemu34.
salny,odwołujesiędostanowiskaGastonaBachelardaiwskazujedwiejegoodmiany:przyjmowanie
perspektywytranswersalnejwanaliziepraktykispołecznejorazprzyjmowaniaperspektywytranswer-
salnejwprocesierefleksjinadrefleksją.Atrybuttranswersalności,jaktłumaczyEwaMarynowicz-
-Hetka,wyznaczamyślenieopedagogicespołecznejjakodyscyplinieakademickiej,charakteryzują-
cejsięparadygmatemheterogenicznym,którejcechąjestłączeniewjednośćelementówwłaściwych
wielupodejściom,wjedność,którejwyrazemjestspołeczno-pedagogicznypunktwidzenia.Trans-
wersalnośćpedagogikispołecznejoznaczateżmyślenieoniejjakorefleksjinadpraktyką(pedagogika
refleksyjna),będącejnamysłemnadzmianamikontekstuspołecznegoiprocesamiwnimzachodzą-
cymi,namysłemnadobszaramidziałaniaoraznadsamymdziałaniemspołecznym-jegoukierun-
kowaniemiorientowaniem.
34
Wceludokładniejszejjeszczelokalizacjinaszychrozważańmożnawidziećteżpedagogikęopie-
kuńcząjakobezpośrednioodnoszącąsiędoprzedmiotowejproblematykisubdyscyplinę(bezwda-
waniasięwsporynatemattożsamościiautonomiipedagogikiopiekuńczej
)
,gdyżwujęciachklasycz-
nychuznawanabyłazaszczegółowądziedzinępedagogikispołecznej(Radlińska,1961).Jakokreślała
toRadlińska,opiekaodnosisiędoniwelowaniabrakówśrodowiska,pomocydzieckuirodzinie,któ-
rzypozostająwniesprzyjającychwarunkachżyciowychwymagającychinterwencji.Dlauzasadnie-
niaulokowaniatematykidzieckakrzywdzonegowrodziniewobszarzepedagogikiopiekuńczejprzy-
wołamjeszczeujęcieMarianaBalcerka(1978),charakteryzującegopedagogikęopiekuńcząjakonurt
wiedzyodziecku,jegopotrzebachiformachopiekinadnim,jakonurtpedagogikiozadaniachsilnie
umiejscowionychwfunkcjiprofilaktycznej-przezwyciężaniailikwidowaniasytuacjizagrożeniapeł-
negorozwojuosobowościiwfunkcjiwyrównywaniabrakówwynikającychzsytuacjizagrożenia-
czylikompensacyjnej.PodobniezaAleksandremKamińskim(1976)zauważam,iżpedagogikaopie-
kuńczazajmujesięwspomaganiemrozwoju,profilaktykąizapobieganiem,azaMariuszemCichoszem
(2004,s.45),analizującymrozwójpedagogikispołecznejwPolsce,uzupełnićmożnajejcharaktery-
stykęstawianymprzedniązadaniem-zabezpieczaniasprzyjającychwarunkówrozwojuiwychowa-
nia.Testanowiskauzasadniajądośćwyraziściemojądeklaracjęodwołańdopedagogikiopiekuńczej
natleprzedmiotowejtematykidzieckakrzywdzonego-jakodziecka(ijegorodziny)funkcjonujące-
gowniesprzyjającychwarunkachżyciowych,charakteryzującegosięokreślonymipotrzebami,nara-
żonegozestronyswegootoczenianazagrożenierozwojuizdrowia.Krzywdzeniedzieckawrodzinie,
