Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IV
OdOświeceniadorewolucji
jakbyłytworzone,doszedłdoodpowiedzinapytanie,jakmożna
sięodnichgruntownieuwolnić.
WAmeryceVoegelinpracowałnażnychuniwersytetach:
naUniwersytecieHarvarda,wAlabamie,przezdłuższyczas
wLouisianaStateUniversitywBatonRouge.Wtymokresie
międzyinnyminapisałwielotomowąhistorięideipolitycznych,
klasycznądziśpracęNowanaukapolityki(1952)oraztomScien-
ce,PoliticsandGnosticism(1958).Wtedytoodkryłproblematy-
kęgnostycyzmu,stosującjądobadańideologii.Wyraźniesfor-
mułowałswójprogrambadańnadsymboliką,jaktonazywał,
duszyotwartejversusduszyzamkniętej(kategoriezaczerpnął
zfilozofiiHenriBergsona).Byłfilozofemihistorykiemowy-
jątkowejerudycjiiznajomościklasycznychjęzyków.
W1958rokuwróciłnajedenaścielatdoNiemiec,doMona-
chium,gdziezorganizowałInstytutNaukPolitycznych.(Instytut
tenistniejedodzisiaj,ponadtowMonachiumdziałafundacjazaj-
mującasięteżdziedzictwemmyśliVoegelina).Socjaldemokraci
jegowłaśnieżyczylisobienakierownikategoośrodka,alepo
dziesięciuminutachjegopierwszegowystąpieniaopuścilisalę.
Mogliimusielibyćjegofilozofiąrozczarowani.Przezjedenaście
latwMonachiumgromadziłludzi,książki,uczył.Bywałbardzo
dumnyzosiągnięćswoichasystentówipracowników.Gdypo-
równywałstudentówniemieckichzamerykańskimi,stwierdzał,
żecipierwsibylizwyklelepiejwykształceni,znaliwielejęzyków,
byliintelektualniebardziejwyrafinowani.AmerykaniezPołu-
dniazatoposiadalijedenbezcennydar:żyliwkulturzeopartejna
zdrowymrozsądku.Dlategonieulegaliwpływompolitycznych
ruchówocharakterzesekciarskim.Mielizasobąbezpiecznąbazę
domyślenia.Niegroziłoimszaleństwo,oderwanieodrzeczywi-
stościwsferachpraktycznejipolitycznej.
Voegelin,analizującswójokresmonachijski,dodawał,na-
zizmdoszczętniezniszczyłniemieckieuniwersytety.Najlepsi
albozmarli,albowyemigrowali.Pozostalitylkobardzośredni
akademicy.Słabośćuczonychbyładlaniegooczywista,naco
wskazywałamiędzyinnymiichbezradnośćwobliczuskrajnie
lewicowychruchówkońcalatsześćdziesiątych.
WNiemczechopublikowałważnądlasiebieksiążkęAnam-
nesis(Przypominanie)sprzedanąledwiewpięciusetegzempla-
rzach.Wtejpracyopisałwłasneanamnetycznedoświadczenia,