Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SZKOŁAJAKOŚRODOWISKOPRACYNAUCZYCIELA
15
zpsychologiąwarunkówpracy.Niechodzitujednakowarunkimaterialne,lecz
opsychologiczneispołeczneuwarunkowaniaśrodowiskapracy.Sąonedla
członkóworganizacji,jakwiadomo,bardzoważne,decydująbowiemojakości
pracy,awkonsekwencjitakżeojakościżycia(DerbisiBańka,1998).Klimat
organizacyjnymożebyćpostrzeganyzperspektywyprzywództwaiinterakcji
wgrupie.Badaczeproblemuuważają,żedladobraorganizacjiniekorzystnajest
centralizacjaprzywództwa,natomiastsprzyjajejefektywneprzywództwo,które
realizujesięprzezgęstośćsiecikomunikacyjnej.Przywódcymusząbyć
świadomiznaczeniawięzimiędzypracowniczychiprzyjacielskichwmiejscu
pracy.Podnosząoneefektypracyisąjednocześnieodpowiedziąnapotrzeby
grupy.Przywódcapowinienkoncentrowaćsięzarównonainspirowaniugrupy,
jakinainspirowaniujednostek.Wymagatopewnychumiejętności,aleprzynosi
znakomiteefekty.Wtakpojmowanejorganizacjipowstajesiećwsparcia
społecznego,któratworzyjejszczególnyklimatiłagodzistresyzawodowejej
członków.JakpodkreślaliZohariTenne-Gazit(2008),jesttowiedzabardzo
przydatnatakżewbudowaniukulturyorganizacyjnejszkoły.
Kulturyszkolnebyłyprzedmiotembadańianalizpedeutologówzachodnich
(Hargreaves,1994;Day,2008).Autorzyciopisaliróżneformykulturszkolnych,
oddziałującychwrozmaitysposóbnapracęnauczycieliiichszanserozwoju
zawodowego.Należądonich:
1.Indywidualizm:takzwanenauczaniewodosobnieniu,wklasach,wspiera
wprawdzieautonomięnauczycieli,alewyraźnieograniczaodpowiedzialność
imożliwościpozyskiwaniainformacjizwrotnych.Braktudzieleniasięwiedzą
iwspółpracy,cowkonsekwencjiblokujeciągłyrozwójzawodowynauczycieli.
2.Bałkanizacja:nosiznamionaseparacyjneicharakteryzujesiępracą
wmałychgrupach.Nauczycieleidentyfikująsięzeswojągrupą,anieszkołą.Co
więcej,istniejedużeniebezpieczeństworywalizacjipomiędzygrupami.Jestto
formaczęstocharakterystycznadlaszkółśrednich.Niesprzyjarozwojowi
nauczycieliipracyszkołyjakoorganizacji.
3.Współpraca:formatanajbardziejsprzyjarozwojowinauczycieliiszkoły.
Jesttypowadlaangielskichszkółpodstawowych.Budujedobryklimat
nauczaniaiuczeniasięorazbardzopozytywniewpływanawspółpracępomię-
dzynauczycielamiiichrozwój.Dajeimprawodoniezależności,własnego
zdaniaczydecyzji.Pewnymzagrożeniemjesttutajzbytnienastawieniena
osobiste,koleżeńskierelacje.
4.Sterowanapracakoleżeńska:tokulturanarzucanaadministracyjnie,na
przykładprzezdyrektora.Współpracajestzadekretowanymprzymusem.
Sprawdzasięwsytuacjiprzejściowej,jednakżeutrwalonanadłużejniesprzyja
rozwojowizarównonauczycieli,jakiszkoły(Hargreaves,1994).
Kulturajestdynamicznaipodlegaciągłymzmianom.Oznaczato,żepod-
dajesięwpływomzzewnątrzimodyfikujepoprzezpotrzebysamychnauczy-
cieli.Najbardziejpożądanesąkulturywspółpracy.Wspólnarealizacjacelów,
