Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
TakżeJohnLocke(1632-1704)widziałpodobnąmoż-
liwośćwykorzystaniarelacjiczłowiekaizwierzęcia.Na-
woływał,abyrodziceniepozwalaliswoimdzieciomna
okrucieństwowobeczwierząt.Zachowanietakiemoże
spowodować,że-zgodniezkoncepcjąKanta-będą
wprzyszłościokrutnewobecdrugiegoczłowieka.Iprzeciw-
nie-zachęcałdorozwijaniaudziecipozytywnychuczuć
ipostawżyczliwości.Takierelacjezinnymigatunkami
prowadzićmogąjedyniedorozwijaniapodobnychskłon-
nościwzględemludzi.Azatemnawetzakazokrutnego
traktowaniazwierzątuzasadnićmożnajedynie,opierając
sięnanegatywnychkonsekwencjach,jakiemożeonomieć
dlarodzajuludzkiego
20
.Samodobrozwierzątniestanowiło
wystarczającegomotywudlatakiejpostawy.Równieżdla
tegofilozofaposiadanieinnychgatunkówprzezczłowieka
byłostanemnaturalnym,wynikającymzjegoprawado
własności.Całyświatpowinienmusłużyć,azatemione
takżemusząbyćmupodległe
21.
PostawyKantaiLocke’amiałystarożytnekorzenie.
JużArystoteles,azanimśw.TomaszzAkwinuuważali,że
okrutnetraktowanieinnychgatunkówwyrabiawczłowieku
skłonnośćdobrutalnychczynów,równieżwstosunkudo
ludzi.Iodwrotnie-współczuciedlazwierzątczyniludzi
bardziejwrażliwymiizdolnymidowspółczuciadlain-
nych
22.Jakstwierdziłśw.Tomasz:
Bliskiezaśsobiesądwawspółczucia:docierpiącegozwie-
rzęciaidocierpiącegoczłowieka,takżektodoznajeuczucia
litościwobeczwierząt,jestbardziejusposobionydoodczu-
wanialitościwobecludzi23.
20
M.Kwapiszewska-Antas,Człowiekwobeczwierzątnaprzestrzeni
dziejów,nSłupskieStudiaFilozoficzne”2007,nr6,s.106.
21
W
.Tyburski,Człowiekiświatzwierzątł,s.17.
22
B.Grabowska,Zmianyrelacjił,s.106.
23
Św.TomaszzAkwinu,Sumateologiczna,t.12:Wadyigrzechy,przeł.
ioprac.FeliksW
.Bednarski,KatolickiOśrodekWydawniczynVersitas”
,
Londyn1985,s.234.
