Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
Jednakwepocestaropolskiej,zresztąpodobniejak
obecnie,tokoncepcjadobrostanu-czyliwłaśniezapewnie-
niazwierzętomrealizacjipodstawowychpotrzebiuchro-
nieniaichprzedcierpieniem-byłaczęściejspotykana
iświadczyłaowysokiejempatiiiwrażliwości.Konsekwen-
cjątakiegomyśleniaijednąznajwcześniejszychkoncepcji
związanychzopiekąnaddzikimigatunkamibyłaichświa-
domaochronaorazzabezpieczanieprzedwyginięciem.Co
ciekawe,pierwszeideetegotypunarodziłysięwPolcedość
wcześnieiwłaściwie,wporównaniuzinnymipaństwami
Europy,naszychwładcówwyróżniałastosunkowowysoka
odpowiedzialnośćzalosprzyrody.Zwierzyńce,rezerwaty
przyrodniczeiochronazwierzynyłownejzapoczątkowane
zostaływPolscebardzodawnotemu.JużBolesławChrobry
zdecydowałowprowadzeniuograniczeńwłowachnp.na
bobry:dozwolonebyłytylkoniektórym,obdarzonymspe-
cjalnymprzywilejem
51.Ustanowiłurządbobrowniczego,
którysprawowałopiekęnadtymizwierzętami.Ochrona
bobrówiichżeremizapisanazostałatakżewIstatucie
litewskim(1529),mimotogatunektenprawiewyginął
wRzeczypospolitej.
Częstepolowaniaorazzmianywarunkównaturalnych
prowadziłyteżdospadkuliczebnościturów,któreuważano
zagatunekkrólewski.Zwierzętatebyłyroślinożerneipo-
trafiłyżerować,podobniejakłosie,namokradłach.Stopnio-
wewycinaniepuszcziosuszaniebagienpodpolauprawne
zmniejszałoichnaturalneśrodowisko.JużwXiXIwieku
zwierzętatewyginęływwiększościkrajówEuropy.Próbo-
wanoodtwarzaćstadawzwierzyńcachmagnackichinie-
wielkichrezerwatachwRzeczypospolitej.Jednakgatunek
tenbyłzbytdzikiidośćagresywny-samceczęstowalczyły
międzysobąoterytorium,dlategoturypotrzebowałydużej
przestrzeni.Opiekanadnimibyłanajistotniejszym,plano-
worealizowanymelementemekologicznejpolitykipolskich
51
Z.Fedorowicz,DotychczasowebadanianadhistoriązoologiiwPolsce,
nKwartalnikHistoriiNaukiiTechniki”1970,t.15,nr3,s.589-590.
