Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
przynależnychzwierzętom(animalrights)orazumocowa-
niawnichconajmniejniektórychprawstanowionychnie
zanikłaispopularyzowałasięwAngliiwXIXwieku.Pisarz
LewisGompertz(1779-1861),współtwórcapierwszegona
świecieTowarzystwaZapobieganiaOkrucieństwuwobec
Zwierząt(TeSocietyforthePreventionofCrueltytoAni-
mals),byłjednymzpionierówochronyprawzwierzątwAn-
glii.W1832rokuzałożyłTowarzystwoPrzyjaciółZwierząt
(Animal’sFriendSociety),naktórymzaczęłysięwzorować
organizacjewinnychkrajach.W1864rokunaziemiach
polskichpowstałoTowarzystwoOchronyZwierząt,jedno
zpierwszychwtejczęściEuropy
49.
Zakażdymztychstanowisk-zwolennikówdobrostanu
iwalczącychoprawazwierząt-kryjesięodmiennaantropo-
logiaizoontologiafilozoficzna,jakanalizujeProbucka.Zwo-
lennicyideidobrostanuprzedstawiająludziizwierzętajako
bytypodobne:najważniejszejestzaspokojenieichpotrzeb
itymsamymosiągnięciezadowolenia,dziękidoznawanym
przyjemnościomlubspełnionympreferencjom.Azatem
tostopieńrealizacjitychczynnikówpowinienokreślać
aksjologicznystatusistotyżywej.Badaczkawskazuje,że
teoriatajestprzenikniętautylitarystycznymikonsekwen-
cjalistycznymmyśleniem.Jakpodkreśla:wzglądnakon-
sekwencjemaksymalizującepozytywnewynikipowinien
określaćmoralnąsłusznośćdziałań.Odmiennegozdania
sązwolennicyteoriipodstawowychuprawnień.Według
nichobecnośćpozytywnychlubnegatywnychstanów
psychofizycznychniemataknaprawdęwpływunastatus
ludziizwierząt.Jednostki,któremająbardziejprzyjemne
życiealbowsposóbpełniejszyrealizująswojepotrzeby,nie
mająwiększejwartościwporównaniuztymi,którychżyciu
towarzyszycierpienie
50
.Dlategoprawazwierzątmająnie
tylkowpełniuchronićjeodcierpienia,lecztakżezmienić
ichstatuswhierarchiibytów.
49
50
Ibidem,s.21-22.
Ibidem,s.11.
