Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Meandryśredniowiecznejetnologii–
MikołajOlszewski
19
spowodowałozdobycieRzymuprzezGotów,którzysąwłaśnieowymibar-
barzyńcami.Rzecznicydawnegoporządkuuważali,żeprzyczynąupadku
Rzymubyłozaniechaniekultudawnychrzymskichbogów,którzyskut-
kiemtegoprzestaliroztaczaćopiekęiochronęnadWiecznymMiastem.
Zkoleikultówtychzaprzestanopodwpływemchrześcijan,toteżostatecz-
nieichobciążanowinązaklęskępolitycznąRzymu
23.
PolemikaAugustynaprzebieganakilkupłaszczyznach.Popierwsze,
odwołujesięondouczciwościhistorycznej:Rzymianiepowinnibyćraczej
wdzięcznichrześcijanomzato,żeznacznaichczęśćznalazłaschronienie
przedGotamiwuszanowanychprzeznichświątyniachchrześcijańskich,
anieoskarżaćichowłasneniepowodzenia
24.Podrugie,Augustynpyta,
czynaprawdęwcześniejbogowiepoganchroniliskutecznieswoichwy-
znawców.Odpowiedźnatopytaniejestnegatywna.Mitologiepełnesąświa-
dectwozniszczeniupaństwiwymordowaniuichmieszkańcówmimoich
pobożności.Dotyczytozresztąbezpośredniorównieżmitycznychdziejów
Rzymu:samEneaszpochodziłzezniszczonejwtrakciewojnyTroi
25.Pro-
blemmożliwościuzyskaniaochronyodbogówpanteonupogańskiegowią-
żesięnaturalniezkwestiąprawdziwościtejreligii,toteżnicdziwnego,że
Augustynpoświęcawielemiejscanawykazaniefałszureligiiantycznych
jakotakich,bozniegowynikaniemożnośćuzyskaniajakiejkolwiekpomo-
cyodbogów,którychwrzeczywistościniema.Stądteżpocząwszyod
księgiVIPaństwaBożegoznajdujemywtymdzielecałyszeregargumen-
tówwykazującychfałszywośćreligiiświatastarożytnego.Wedługbiskupa
Hipponymająonedwamożliweźródła:ludzkielubdiabelskie.Starożytne
relacjenatematbogówwrzeczywistościopowiadająoludziachalbosąpo
prostuludzkimizmyśleniami;bądźteżsątworemdiabła,łudzącegołatwo-
wiernychludzi
26;dodatkowopełnesąniedorzecznościisprawodstręcza-
jącychmoralnie.Coszczególnieinteresujące,Augustyndopatrujesięgłęb-
szejmotywacjidlarozpowszechnianiawierzeńantycznychwsferzepolity-
ki.Faktycznietowładcypropagowalireligie,byzwiązaćswoichpodda-
nychzpanującymporządkiempolitycznym
27.
23Augustyn,OpaństwieBożym,I,1n(t.I,s.92n);takżeAugustyn,Sprostowania,2,43,
gdziesamAugustynkrótkoprzedstawiaokolicznościpowstaniadzieła;fragmentdodanyna
początkuprzekładuOpaństwieBożym(t.I,s.85-86).
24Augustyn,OpaństwieBożym,I,1(t.I,s.92).
25Ibidem,I,2(t.I,s.93n).
26Ibidem,VI,1n,(t.I,s.305n).
27Ibidem,IV,32(t.I,s.257):nWierzeniatewynikłychybaniezinnejprzyczyny,jeno
ztej,iżrzekomoroztropniimądrzyludziezajmowalisięoszukiwaniemluduwsprawach
