Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Elementy
kontynuacji
50
zapewnićbezpieczeństwopaństwu.Jesttowyzwanierzeczywi-
stości,wktórejkoniecznebyłodostarczanieżywnościipróby
odbudowypaństwawSomaliiczypowstrzymanieludobójstwa
wRwandzie.Mamyzarazemświadomość,żezakreswyzwania
wyznaczarelacjapomiędzysuwerennościąacelemwolności,spór
oinstytucjeiwartościpomiędzyliberalizmem(wilsonowskimpo-
rządkiemsuwerennychpaństwwspieranychprawem)aobroną
pokojuiwzmocnieniemprawaprzezinstytucje92.
Wtymtworzącymsięitworzonymporządkumiędzynarodowym
znaczącemiejsceprzypadaorganizacjommiędzynarodowym,ak-
tywnympodmiotomwstosunkachmiędzynarodowych,dzięki
którymnowyuniwersalistycznyporządekmiędzynarodowypo-
winienbyćporządkiemrespektującymprawaiwolności,wtym
różnorodnośćjednostek,grup,państw,narodówiludów.Kolejne
organizacjemiędzynarodowenastawionenazapewnieniebez-
pieczeństwaprzezprawo(traktowanejakowartość)ściślepowią-
zanezsystememinstytucjizapewniającychjegorealizację.
Nowyporządekmożebyćwięczgodnyzgrocjańskątradycją,wra-
machktórejładwstosunkachmiędzynarodowychpowinienbyć
opartynarządachprawa93.Tennowyporządekmiędzynarodowy
zawierałbyelementykontynuacjigrocjańskiejtradycjiiodrzuce-
niaporządku,wktórympaństwabroniływyłącznieswoichnaro-
dowychinteresów(będącgłównymaktoremzanarchizowanego
systemumiędzynarodowego).
Współczesnysystemkonstytuujewspółobecność-obokpaństw
-organizacjimiędzyrządowych,organizacjipozarządowych,kor-
poracjiponadnarodowychijednostek,którełącząwspółzależno-
ścizarównowewspółpracy,jakiwkonfliktach.
Dylematstojącyprzedtwórcamiuniwersalistycznychorganizacji
opierasięnapytaniach:
1.Czyoneinstytucjonalnąformułąponapoleońskiegopo-
rządkurównowagisiłsuwerennychpaństw(permanentnego
kongresu)94-formułązorganizowanejrywalizacji?Zresztą,jak
92SzerzejA.Franceschet,Sovereigntyandfreedom:ImmanuelKant)sLiberalinternatio-
nalist„legacy”,nReviewofInternationalStudies”2002,no.2,s.212.
93Zob.H.Lauterpacht,TeGrotianTraditionInInternationalLaw,nTeBritishYear
BookofInternationalLaw”1946,s.1-56.
94Koncepcjiutożsamianejztakimipolitykamijak:BrytyjczykW
.PittMłodszy(żył
wlatach1759-1806)premier(wlatach1783-1801i1804-1806)ibrytyjskiminister
sprawzagranicznychR.S.Castlereagh(żyłwlatach1769-1822),zwolennikwspółpracy
europejskiejwtrakciepracnadtraktatemChaumontw1814r.;sformułowałkoncep-
cjęwspółpracymocarstw.KorzeniekongresówmiędzynarodowychwEuropiesięgają
1.Zagadnieniawprowadzające