Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wzięłapolskaStrażOgniowa,wyciągającichzmieszkań,rabując
mienie.Katowskiepachołkidoczekałysiępochwałyodniemieckiego
starosty”18.WęgrowskichŻydówschwytanychwczasieakcji
likwidacyjnejpopędzonoszosądoSokołowaPodlaskiego,skąd
przewiezionoichdoTreblinki.
Wtensposóbzginęłookoło90procentżydowskiejludnościpowiatu.
Pozostali—wśródnichBielawski—próbowalisięukryć.Niewielusię
toudało,aprzyczyną—oczymobszernietraktująwspomnienia
Bielawskiego—byłoprzedewszystkimwrogienastawieniepolskiej
ludności.JednymznajważniejszychwątkówksiążkiBielawskiegojest
właśnieopisgehennyukrywaniasię.Warunkiemprzeżyciabyłajednak
zawszepomocPolaków—pomoc,zaktórąBielawskipłaciłsłono
zgromadzonychjużodprzedwojniazapasów.Możnawręczpowiedzieć,
żetoczyłsięswoistywyścig:czywpierwnadejdziewyzwolenie,czyteż
wcześniejskończąsięBielawskiemuzapasypozakopywanych
wróżnychmiejscachzłotychmonet.Żydabezpieniędzy—tegoautor
byłświadom—czekałanajczęściejdenuncjacjaiśmierć.
Polscyczytelnicy,wychowaninapisanych„dlapokrzepieniaserc”
książkachopolskichSprawiedliwychmogąpowziąćmylne
przekonanie,żeratowanieŻydówstanowiłonormęwpolskim
społeczeństwie19.Nicbardziejbłędnego:doświadczeniemŻydów
szukającychratunkubyłowolbrzymiejwiększościprzypadków
doświadczeniezdradyiokrutnejśmierci.Wewspomnieniach
Bielawskiegouderzającejestto,żegłównawinazażydowskie
męczeństwoiśmierćprzypisywanajestnietyleNiemcom,ilewłaśnie
Polakom.WstosunkudoNiemcówautorniemażadnychzłudzeń:
sątomordercy,którzy—zgodniezeswojąnaturą—będąmordować.
AlewoczachBielawskiegoNiemcy—polikwidacjigetta,wczasie
ukrywaniasię—istniejągdzieśnahoryzonciepostrzegania,jako
złowroga,alemimowszystkodośćodległasiła.Natomiastcodzienne
zagrożeniepojawiasięwpostacipolskiegosąsiadadonosiciela,sąsiada
mordercyczyteżsąsiadarabusia.Poczuciezdradyzestronykogoś,
odkogospodziewaliśmysiępomocylubprzynajmniejobojętności,
musiałobolećnajbardziej.Dlakoczującychpolasachipoukrywanych
wstodołachŻydówzbawcami,aleteżikatamibyliichpolscysąsiedzi,
