Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
krzywdziewiedzielilubteżnaniejskorzystali.Schneidermannowi
zagrożonośmierciąiporadzonojaknajszybciejuciekaćzWęgrowa.
PotymjakwpobliskimKosowieLackimdoszłodomordunaocalałych
Żydach,Schneidermannposłuchałradyipospiesznieopuściłmiasto.
SamBielawskiswójdylematująłkrótko:„Copowiedziećmordercom?
JakludziezWęgrowazareagują,widząc,żemojarodzinawróciła
domiasta?Czyprzyjdądomnieibędąmówić,jakimprzykroijakie
towszystkobyłotragiczne?Czybędąnasignorować?Czybędą
próbowalinaszabić,żebyśmyniepowiedzieliświatu,cosięnaprawdę
stało?Niewiedziałem,leczjednegobyłempewien—żenigdynie
zapomnę.Natomogliliczyć.Nigdy!PoludziachzWęgrowa
spodziewałemsięwszystkiegoconajgorszeinic,coktokolwiekmógł
zrobićmnielubmojejrodzinie,niebyłowstaniemniezaskoczyć”.
Przyodrobiniezłejwoliposzczególnerelacjeocalonychmożna
traktowaćjakoniemiarodajne,jakonarracjeprzeżyćjednostkowych,
którymmożnabyprzeciwstawićinneświadectwa.Jednakraport
ŻydowskiegoKomitetuwWęgrowiewsposóbdobitnypotwierdza
wcześniejcytowaneobserwacje.6czerwca1945rokukilkudziałaczy
komitetuwystosowałolistdoWojewódzkiegoKomitetuŻydowskiego
wWarszawie:„Zpowodukilkuwypadkówzabiciażydównaterenie
naszegopowiatuiwokolicznychpowiatachizpowoduwybitnie
wrogiegonastawienialudnościpolskiejwstosunkudożydów
spowodowało,żenatereniecałegopowiatutylkopojedynczeosoby,
względnierodzinyzostałynamiejscu,aresztewszystkowyjechało
dowiększychosiedli.Ze195duszżydowskichnaterenienaszego
powiatupozostałoobecnienamiejscuokoło20osób.Większość
wyjechałodomiastaŁodzi,apojedynczynazachód.Komitet
wWęgrowiezostałzupełniezdekompletowany”22.LatemKomitet
ŻydowskiwWęgrowieuległsamorozwiązaniu,aposzczególnijego
członkowie,bojącsięowłasneżycie,pospiesznieopuścilimiasto.
JednymzostatnichŻydówpozostałychnamiejscubyłBielawski,
lecznienadługo.Swojewspomnieniazatytułował:
„OstatniŻydzWęgrowa”.Bielawskiminąłsięzprawdą,gdyż
wliścieskierowanymdoŻydowskiegoInstytutuHistorycznego
wpaździerniku1949rokuMiejskaRadaNarodowaWęgrowapodała:
