Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czasuobowiązywaniagodzinypolicyjnejdlaŻydów8.WWęgrowie
iwStoczkuwyznaczonogetta(choćbyłytogettaotwarte),awgminie
Łochówzagettouznanokilkawsi.GettowWęgrowiebyłootyle
wyjątkowe,żejakpisałstarostaGramß„zazamkniętądzielnicę
żydowskąuważasięmiastoWęgrówjakotakie”9.Tenstanrzeczymiał
trwaćdowiosny1942roku.Równocześniewsąsiedztwiepowstały
obozypracy(Mordy,Kałuszyn),anapółnocypowiatuwęgrowskiego
wybudowanowzbudzającypostrachobózpracyTreblinka1.Tużobok
niegopóźnąwiosną1942rokuprzystąpionodobudowyobozuzagłady
Treblinkau.
Ostatecznefizyczneodseparowaniepolskiejiżydowskiejludności
Węgrowazaczętowdrażaćwżyciewiosną1942roku.3marca
KreishauptmannwydałrozporządzenienakazującePolakom
mieszkającymnaterenie„żydowskim”natychmiastowezameldowanie
sięwUrzędzieMieszkaniowym,przypuszczalniewcelu
przesiedlenia10.Niedługoprzedwysiedleniemilikwidacjągetta
węgrowskiegowładzeniemieckieprzystąpiłydokoncentrowania
wszystkichŻydówwsamymmieście.Wiązałosiętozwyłapaniem
Żydówwewsiachpowiatuiichprzenoszeniemdogetta.
WzagęszczonymgetciewWęgrowiepanowałykoszmarnewarunki,
nastałpowszechnygłódiszalałtyfus.Wtedyteżdomieszkańcówgetta
zaczęłydochodzićniepokojącewieściopierwszychwywózkachŻydów
zLublina.Zbiegiemczasunapływałyteżwiadomościoinnychakcjach
likwidacyjnych,przeprowadzanychnatereniegettniezbytodległego
dystryktulubelskiego.Aod23lipcazacząłdziałaćobózzagłady
wTreblince.Przezpowiatwęgrowskibiegływówczasdwielinie
kolejoweprowadzącedoMałkini:jednaszłazzachodu,zWarszawy,via
TłuszcziŁochów,adrugazpołudnia,zSiedlec,viaSokołów.Obiema
tymiliniamilatem1942rokuwstronęTreblinkiszłytransportyśmierci.
Wieluuciekinierówztransportówszukałoratunkunatereniepowiatu;
niektórzypróbowalisięchronićwnadalistniejącychgettach,między
innymiwWęgrowie.MiejscowiŻydziwiedzieliwięcconiecoofabryce
śmierciznajdującejsięwichbezpośrednimsąsiedztwie,alemałokto
mógłsiępogodzićzmyślą,że„ostatecznerozwiązanie”oznacza
wistociecałkowitązagładę.