Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wmiaręstarzeniasięorganizmuzawartośćtkankitłuszczowejbrzusznejulegazwięk-
szeniuuobupłci,zarównouosóbzprawidłowąmasąciała,jakiutychznadwagączy
chorującychnaotyłość.Umłodszychkobiet,tychszczupłych,iutychzotyłością
wokolicybrzusznej,dominujepodskórnatkankatłuszczowanadtrzewną,apo60.roku
życiaumiejscowieniezmieniasięnatrzewne(procesredystrybucjitkankitłuszczowej).
Jesttoszczególniewyraźnyprocesukobietzotyłościąwokresieokołomenopauzalnym,
kiedyzwiększasięaktywnośćandroidalna.Depozyttejtkankijeszczepowiększasię
zwiekiem.Umężczyznniezależnieodwiekutłuszczgromadzisięgłówniewdepo-
zycietrzewnym.TendencjatarównieżwzrastawrazzwiekiemiBMI,coteżmożebyć
przyczynązaburzeniafunkcjiróżnychnarządów.
Tkankatłuszczowabrunatnazawdzięczaswojąnazwęcharakterystycznemuzabar-
wieniuadipocytów,którenadająimcytochromyznajdującesięwliczniewystępujących
mitochondriach.Wcześniejszezainteresowanienaukowcówtkankąbyłoniewielkie,
gdyżuważano,żewystępujeonaudzieciizanikauosóbdorosłych.Ostatniebadania
wykazały,żewystępujeiwpóźniejszychlatach,awielkośćjejdepozytuzależyodpłci,
poryroku,poziomuaktywnościfizycznejizawartościWAT.Wokresienoworodkowym
BATjestzlokalizowanaupodstawyszyi,podłopatkami,wzdłużkręgosłupaorazwokół
nerek,nadnerczyitrzustki.Uosóbdorosłychtkankatawystępujewniewielkichilościach
wokolicykarkuiokolicynadobojczykowej.Stwierdzasięrównieżwzdłużrdzenia
kręgowego,wśródpiersiu(zwłaszczawokolicyprzyaortalnej)orazokolicymiędzyże-
browej,znacznierzadziejwokolicyokołonerkowejiokołonadnerczowej.
Tkankatłuszczowabrunatnapełnifunkcjęregulatoratermogenezy.Gromadzi
isyntetyzujeniektórehormonysteroidoweorazpodlegaszybkiejregulacjiprzezgonado-
tropiny,kortyzolikatecholaminy.Uosóbdorosłychkomórkitejtkankimogąbyćteż
pojedynczorozproszonewWAT,głównietrzewnej.AdipocytyBATcechująsięponadto
nasilonąekspresjączynnikówtranskrypcyjnychregulującychaktywnośćenzymówzwią-
zanychzb-oksydacjąlipidów,naprzykładPPAR0.Tkankatajestrównieżmiejscem
produkcjiiwydzielaniaczynnikówmającychwpływnatworzenienaczyńoraznerwów,
międzyinnymiczynnikawzrostuśródbłonkanaczyniowego(vascularendothelialgrowth
factor-VEGF),interleukiny(IL)8,tlenkuazotu(nitricoxide-NO)iczynnikainduko-
wanegohipoksją(hypoxia-induciblefactor1-HIF-1).
Tkankatłuszczowabrunatnajestwielopęcherzykowa,ponieważtłuszczmagazy-
nowanyjestwewnętrzukomórkiwpostacilicznychpęcherzyków.AdipocytyBAT
zdecydowaniemniejszeodadipocytówWAT,alecharakteryzująsięobecnościąlicznych,
dużychisferycznychmitochondriówobardzodobrzerozwiniętychgrzebieniach.Lipidy
stanowiątylko30-50%objętościkomórkiiwystępująwpostacimałychkropelek,co
ułatwiaichszybkirozkładnapotrzebytermogenezy.KomórkiBATwystępująwskupi-
skachzwanychzrazikami,którełączącsię,tworzązrazy.Skupiskateotaczawłóknista
tkankałączna,wktórejprzebiegająnaczyniatętniczeiżylneorazlicznewłóknanerwowe.
PorównanieWATiBATprzedstawiononarycinie2.2.
Rodzajetkankitłuszczowejworganizmieczłowieka
59