Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lizaróżnychprzedstawieńwceluwykazaniaichzróżnicowania,atakżezapre-
zentowanebędąinterpretacjeisposobyfunkcjonowaniaomawianychprzedmio-
tówwkulturachgórnegopaleolitu.
Badanezabytkipochodzązmłodszegookresupaleolituiobejmująprzedział
czasowyodokoło40tys.latBPdookoło12tys.latBP.Należądokultur:ory-
niackich(40-30tys.latBP),graweckichiepigraweckich(30-13tys.latBP)oraz
magdaleńskich(17-12tys.latBP).Jesttodługiokreswdziejach,obejmujący
około30tysięcylat,charakteryzującysięzmianamiklimatycznymi,zastąpieniem
neandertalczykówprzezczłowiekawspółczesnego,wzrostempoziomurozwoju
technologicznegowstosunkudookresupoprzedniegoorazbogatąkulturąsymbo-
liczną.Fenomenemwstosunkudośrodkowegopaleolitujestpojawieniesięboga-
tejkulturysymbolicznej,wktórejeksponowanopostacieludzkie.Pierwszewyob-
rażeniaantropomorficznepochodzązkulturoryniackich,aleniektórzybadacze
przypuszczają,żemogąonebyćrównieżdatowanenaokresywcześniejsze.
OmawianyobszartoEuropaŚrodkowa,Środkowo-WschodniaiWschodnia.
Terytoriumtorozumianejestwsensiegeopolitycznymjakoobszarpaństw:
Szwajcarii,Niemiec,Austrii,Polski,Czech,Słowacji,Ukrainyieuropejskiejczę-
ściRosji.Zabytkibędąanalizowanewszerszymkontekście,wpowiązaniuzana-
logicznymizespołamikulturowymizterenówEuropyZachodniej.Zawężenie
obszarudogranicEuropyŚrodkowej,Środkowo-WschodniejiWschodniejwy-
dajesięwłaściwezkilkuwzględów.Zabytkiśrodkowo-iwschodnioeuropejskie
różniąsięodzachodnioeuropejskich,przynależnychdotychsamychjednostek
kulturowych.PrzedstawieniakulturyWillendorf-Kostienkiniewykazują
znacznegopodobieństwazanalogicznymiprzedstawieniamizestanowiskza-
chodnioeuropejskich.NatomiastwyobrażeniamagdaleńskiezEuropyŚrodko-
wejiŚrodkowo-Wschodniejcharakteryzująsięinnątechnikąwykonanianiżte
zEuropyZachodniej.Wśródtychdrugichdominująrytynaskalne,podczasgdy
zestanowiskśrodkowo-iśrodkowo-wschodnioeuropejskichznamyprzedewszyst-
kichrytynapłytkachorazplastykętrójwymiarową(rzeźby).Analizaprzedsta-
wieńantropomorficznychwymagaprzyjęciaszerszejperspektywybadawczej,
dlategoprzyopracowywaniumateriałuarcheologicznegozEuropyŚrodkowej,
Środkowo-WschodniejiWschodniejprzywołanezostanąprzykładyzEuropy
ZachodniejiSyberiiwceluukazaniaróżnicipodobieństw.
Realizacjaomawianegoproblemubadawczegomadużeznaczeniedlaobec-
negostanubadańgórnegopaleolitu.Szczegółowaanalizapodjętegotematupo-
zwolinaweryfikacjęwcześniejszychhipotezorazprzyjęcieiuzasadnienienowych,
zgodnychzobecnymstanembadań.Wnioskiuzyskanewbadaniachprzyczyniąsię
dorozwojubadańsztukipradziejowejiobecnościkulturysymbolicznejspołe-
czeństwgórnopaleolitycznychorazupowszechnieniawiedzynatematznalezisk
wPolsceorazEuropieŚrodkowej,Środkowo-WschodniejiWschodniej.
10
