Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Tożsamośćzbiorowa:konstruowanie,funkcje,struktura
Pojęcietożsamościjestnietylkojednymznajczęściejobecniewykorzystywa-
nychterminów,alerównieżjednązbardziejnryzykownych”kategoriibadawczych
wnaukachspołecznych.Wliteraturzeprzedmiotubrakzgodycodosposobujej
rozumieniaorazzwiązanychzniąkwestiiterminologicznych,zaśmimopodejmo-
wanychprzezniektórychautorówpróbuporządkowaniategopojęciowegocha-
osu(zob.m.in.Bokszański2006;Cerulo1997;Melchior1993),nsuperinflacja”
wypowiedzinatemattożsamościskutecznieuniemożliwiatakiedoprecyzowanie
analizowanegoterminu,którebyłobyakceptowalnedlawiększościbadaczy(por.
BursztaiKuligowski2005:224;Szacki2004:10).Dodatkowąkomplikacjęsta-
nowifakt,żetożsamośćjestjednocześniekategoriąanalitycznąorazpraktyczną,
wykorzystywanąwżyciucodziennymprzezróżnychaktorówspołecznych,będąc
zarównoprzedmiotemrozważańogólnych,jakibadańnaukowych(zob.Brubaker
iCooper2000:4;Melchior1993:232).Gdyuwzględnisiętakżeszerokizakres
zjawisk,doktórychpojęcietomożebyćzastosowane(zwłaszczawielośćtypów
podmiotów,dojakichmożebyćodnoszone),faktycznaprzydatnośćanalityczna
terminutożsamośćmożebudzićdużewątpliwości.
Ponadto,pojęcietożsamościspotykasięzkrytykąwysuwanąprzezszeregba-
daczy.Przykładowo,zdaniemEdwinaArdeneraniemaobiektywnieistniejącej
tożsamości,dopuszczalnejestjedyniemówienieomożliwychformachutożsa-
miania(Ardener1992:23,36).ZkoleiRogersBrubakeriFrederickCooperpro-
ponująwyjścienpozatożsamość”(beyondidentity)izastąpieniejejinnymi,bar-
dziejprecyzyjnymikategoriami,podkreślając,żeodlatsiedemdziesiątychXXw.
analizowanepojęciejestzdecydowanienadużywanewnaukachspołecznych,co
doprowadziłodojegorozmyciaorazzbanalizowania(BrubakeriCooper2000).
Zwłaszczakategoriatożsamościzbiorowejbudzipoważnewątpliwości,cospo-
wodowanejestprzedewszystkimniebezpieczeństwemhipostazowaniazwiązanym
zjejużywaniem(zob.BergeriLuckmann1983:263;Babiński1997:82.83;Kło-
skowska2005:9.81).
23
