Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Grzecznośćjakopojęcie/terminwpolskich,francuskich...
21
ukazywaćsiędopierowlatach90.(np.Ożóg1990;Marcjanik1997,2002;
Kerbrat-Orecchioni1992:159–321).
Mimotejznaczącejjużtradycjibadawczejsamopojęciegrzeczności(ję-
zykowej)pozostajejednaknieostreiwieloznaczne.Skorozaśniespełnia
kryteriumścisłościijednoznacznościdefinicyjnej,trudnouznaćjezanie-
budzącywątpliwościterminnaukowy.ZgodniezEncyklopediąjęzykoznaw-
stwaogólnego(2003)Htermin”tobowiem:
elementsłownictwa(leksem,związekfrazeologiczny)używanywokreślonej
dziedziniewiedzylubdziałalnościludzkiejwodniesieniudoobiektówspecy-
ficznych(zarównoobiektówmaterialnych,jakipojęć)dlatejdziedzinywspo-
sób–wzałożeniu–ścisłyijednoznaczny[wyróżnienienasze].
Otym,żeHgrzecznośćjęzykowa”niejestpowszechnieuznanymtermi-
nemjęzykoznawczym,świadczytakżebraktakiegohasławencyklopediach
językoznawstwaogólnego(np.Encyklopediajęzykoznawstwaogólnego
2003;Dictionnairedelinguistiqueetdessciencesdulangage1994;Diction-
nairedessciencesdulangage2011),chociażzsamymokreśleniemiroz-
licznymipróbamijegodefiniowaniaspotykamysięwpodręcznikachdo
naukiojęzyku(np.Przybylska2003)orazwpublikacjachocharakterze
propedeutycznymdotyczącychwęższychdziedzin,takichjakkulturajęzy-
ka(np.Markowski2007),komunikacjajęzykowa(np.Marcjanik2007a),
pragmatyka(Mœschler,Reboul1994)czyanalizadyskursu(Charaudeau,
Maingueneau2002).Naniejednoznacznośćpojęciagrzecznościjęzykowej
zwracająwreszcieuwagęsamibadacze.JakpiszeMałgorzataMarcjanik,
badającaodwielulatpolskiezwrotygrzecznościowe:
PytanieozakrespojęciaobejmowanegoterminemHgrzecznośćjęzykowa”jest
jednymzpytańnajbardziejpodstawowych,naktóremusiodpowiedziećbadacz,
podejmującysięopisywaniajęzykowychzachowańgrzecznościowychwsposób
całościowy(Marcjanik2001b[1993]:20).
PrzyczymokreślenieHgrzecznośćjęzykowa”autorkaopatrujenastępu-
jącymprzypisemwprowadzającymdodatkowyterminHetykietajęzykowa”,
którynieułatwiazrozumieniaistotyzjawiskagrzeczności:
TermintenutożsamiamzterminemHetykietajęzykowa”(używanymprzeze
mniewdotychczasowychpracach),którymatęwadę,żewywołujeskojarzenia
