Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
23
Wtymmiejscuchciałbymjeszczezastanowićsięnadkwestiąhomoge-
nicznościbądźheterogenicznościkonstrukcjimęskościwczeskiejkulturze
badanegookresu.Jednymzpodstawowychzałożeństudiówmęskościjest
rozbiciejejrzekomejpatriarchalnejjednolitościiuznaniewspółwystępowa-
niaoboksiebiewieluparalelnychmęskości,coujawniasięrównieżwustale-
niachautorówpracpoświęconychmęskościomhistorycznym.HerbertSuss-
manwstudiumVictorianMasculinities.ManhoodandMasculinePoeticsin
EarlyVictorianLiteratureandArt(Wiktoriańskiemęskości.Męstwoipoetyka
męskościwewczesnowiktoriańskichliteraturzeisztuce)pisze,żewkulturze
wiktoriańskiejnieistniałjednolity,zgodnywzorzecmęskości.Byłtoraczej
stanpłynnyizespółzmiennychprzeciwieństwiobaw.Konstrukcjemęsko-
ścimusząbyćzatempostrzeganejakospecyficznedlagrupiklasmężczyzn
wdanymmomenciehistorycznym,astudiowanieichzapisówmusibyćosa-
dzonewróżnorodności,sprzeczności,niestabilnościiprzemianachwcza-
sieróżnychhistorycznychformacji51.Rodzisięzatempytanie,czymamy
doczynieniazjednączeskąnarodowąmęskością,kształtowanąwsytuacji
protestu,czyteżzwielomajejkonstrukcjami.Należyrozważyć,czydyskurs
wykluczonychwwynikupodrzędnościetnicznejjestwyłączniedyskursem
unifikującymwimięhasełnarodowejjedności,czyteżdopuszczającympo-
lifonicznośćkulturowychkonstrukcjipłciowości.Natepytanianiedasię
jednoznacznieodpowiedzieć,ponieważpokrywająsięonezproblematyką
jednościemancypującegosięczeskiegoprojektunarodowego,którywrazze
swoimrozwojemiobejmowaniemcoraztonowychobszarówkulturyiżycia
społecznegoulegałstopniowejdywersyfikacji.Zjawiskutemutowarzyszyła
natomiastnostalgicznatendencjanawoływaniadonarodowejjedności.Dla-
tegoteżzjednejstronymamywyraźnezapotrzebowanienajednośćnarodo-
wejformacji52,wtymteżjednośćnarodowejmęskości,będącedziedzictwem
okresupierwszychdziesięcioleciodrodzenianarodowego.Zdrugiejzaśstro-
nywrazzrozwojemczeskiegoruchunarodowegowIIpołowieXIXwieku
pojawiająsięnoweformydyskursu,któreprzekładająsięnazróżnicowanie
narracjikonstruującychmęskość.
Dlategoteżbiorącpoduwagętedwaczynniki,postaramsięprześledzić
konstrukcjeczeskiejdziewiętnastowiecznejmęskości.Układprzeprowadzo-
nejprzezemnieanalizyopartyjestnakryteriumchronologiiprzyjednoczes-
nymuwzględnieniuróżnychtypówdyskursu,wmoimprzekonaniukluczo-
společnost{19.stolet{,[w:]„SlavmeslavněslávuSlávóvslavnych”:slovanstv{ačeskákultura19.
stolet{,red.Z.Hojda,M.OttlovśiR.Prahl,Praha2006,s.9-20.
51
H.Sussman,VictorianMasculinities.ManhoodandMasculinePoeticsinEarlyVictorian
LiteratureandArt,Cambridge-NewYork-Melbourne-Madrid-CapeTown-Singapore-São
Paulo1995,s.3,12.
52
Por.K.Krejči,Českáliteraturaakulturn{proudyevropské,Praha1975,s.259-261.
