Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Możnazatemwstępniezałożyć,żekształtowanietreścinarodowegowzor-
camęskościmogłobyćmiędzyinnymiistotnymskładnikiemtreściprzeka-
zywanychnaróżnychpoziomachdyskursuwprocesieczeskiejagitacjinaro-
dowej.Wtymmiejscuniezbędnebędziekrótkiewyjaśnienie,jakrozumieć
toostatniepojęcie.Wwypadkupodporządkowanychgrupetnicznychprzez
agitacjęnarodowąmożnarozumiećprojektproponowanianowejtożsamości
zbiorowejopartejnaprzynależnościetniczno-językowej.Byłonrealizowany
przezczęśćczłonkówtejżegrupyetnicznejwceluuzyskaniaodklasrządzą-
cychjaknajwyższegostopniaemancypacjikulturowejiewentualniepolitycz-
nejdlawszystkichpozostałychjejczłonków48.Dlakształtuoferowanegoprzez
dyskurswzorcanarodowejmęskościniebezznaczeniabędąpochodzenieido-
świadczeniespołecznezaangażowanychwagitacjęczłonkówczeskiejwspól-
noty.Bylitowprzeważającejwiększościmężczyźniprzynależnidointeligen-
cji,którzyzyskaliwyższeniżprzeciętnewichgrupieetnicznejwykształcenie,
wywodzącysięzniższychiczęstoprowincjonalnychwarstwspołecznych.
Zdobyciepozycjispołecznej,zktórejprowadziliowąagitację,wymagałoza-
zwyczajpokonaniaprzeszkódnaturyspołecznej,mentalnejimaterialnejoraz
konfrontowaniasiępodczasosobistegokontaktuzwarstwamiwyższymi49.
Zpewnościąnależytuuwzględnićczynnikzmieniającychsięzupływemcza-
suuwarunkowań,niemniejjednakzróżnymiformamitegozjawiskamamy
doczynieniajeszczewpierwszychdziesięcioleciachIIpołowyXIXwieku.
Rodzajdoświadczeniaspołeczno-kulturowego,którecimężczyźnizdobywali,
oscylującegomiędzyaspiracjamirealizowanymiczęstozdużądeterminacją
aodczuwaniemniższości,bezwątpienianiemógłpozostaćbezwpływuna
kształtdyskursywnieprzeznichtworzonegowzorcanarodowejmęskości.Nie
powinniśmyoczywiściezapominać,żewEuropiedochodziwtymczasiedo
przenikaniasięróżnorodnychmodelikulturowychoferującychróżnereali-
zacjeporządkupłciowego,dlawykrystalizowaniasięjednakmodeluczeskiej
męskościkluczowebędziezrozumieniejejuwikłańwniemiecko-austriacki
splot.Pomimobowiemdążeńemancypacyjnychiprogramowychpróborien-
towaniakulturyczeskiejnawzorcefrancuskieczysłowiańskietrudnojesttu
mówićojakimśtrwalszymoddziaływaniu,nawetliterackim,któreimporto-
wałobyztychobszarówkulturowychodmienneodniemieckichwzorcemę-
skichzachowańipostawwymagającesamookreślenia50.
48
Ibidem,s.9-10.
49
Ibidem,s.152-155iM.Hroch,Vnárodn{mzájmu,Praha1999,s.50.
50
OsłabymoddziaływaniukulturyfrancuskiejnaczeskąwXIXwieku,pomimo
oficjalnegoorientowaniakulturyczeskiejnafrancuskązob.S.Reznikow,Frankoflstv{ačeská
identita1848-1914,przeł.zj.francuskiegonaj.czeskiA.Lhotovś,Praha2008,s.399-485,por.
teżR.Vlček,Panslavismusčirusoflstv{?Pěttez{kotázcerefexeslovanstv{apanslavismučeskou
