Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
RobertKłosowicz,JoannaMormul
doprzemytubronimasowegorażenia.Zwalczanietegotypuzagrożeństałosię
jednymzcelówpolitykibezpieczeństwaUSApozamachachz11września2001
roku11.EuropejskaStrategiaBezpieczeństwa,zatytułowanaASecureEuropein
aBetterWorld(„BezpiecznaEuropawLepszymŚwiecie”)izatwierdzonaprzez
RadęEuropejską12grudnia2003roku,wymieniazkoleiwieległównychzagro-
żeńpłynącychześrodowiskamiędzynarodowego,wśródktórychobokterrory-
zmu,proliferacjibronimasowegorażenia,konfiktówregionalnychczyprzestęp-
czościzorganizowanejmożnaznaleźćupadekpaństwa12.
Termin„państwoupadłe”
,anastępniewieleinnychokreśleńnaróżnegorodza-
jupaństwadysfunkcyjne,bardzoszybkoprzyjąłsięzarównowpolitycemiędzy-
narodowej,jakiwświeciemediów,ulegająclicznymuproszczeniom,stającsiępo-
jęciemcorazbardziejniejasnymirozmytym,dlategoteżniniejszyrozdziałmana
celuuporządkowaniezakresudefinicyjnegodysfunkcyjnościpaństwwnajważ-
niejszychkontekstachjegoużycia.
Pojęciepaństwaijegodysfunkcyjnośćwprawie
międzynarodowym
Rozważanianatematdysfunkcyjnościpaństwnależałobyrozpocząćoddefinicji
państwa,niesposóbbowiemmówićonieprawidłowościachwjegofunkcjono-
waniubezchociażbypodstawowegozdefiniowaniajegoistoty.Pojęciepaństwa
oddawnaznajdowałosięwkręguzainteresowaniafilozofówiprawoznawców,co
zaowocowałopowstaniemwieluróżnychjegokoncepcji.Napotrzebyniniejsze-
gorozdziałuwartoprzytoczyćdefinicjępaństwaopracowanąprzezniemieckiego
uczonegoGeorgaJellinka(1851-1911),przedstawicielapozytywizmuprawnicze-
go,szczególnieistotnąwprawiemiędzynarodowym,pozwalającąbowiemnaod-
różnieniepaństwaodinnychorganizacjispołeczno-politycznych,któreniemają
charakterupaństwowego.Stworzonaprzezniegodefinicja,zwanatrójelementową
definicjąpaństwalubtriadąJellinka,wskazywałatrzyniezbędneelementypo-
wstaniaiistnieniapaństwa:władzanajwyższa,ludnośćiterytorium13.Niemniej
jednaktotradycyjnerozumieniepojęciapaństwawprawiemiędzynarodowym
byłopostrzeganejakozbytszerokie,stądteżpojawiłysiępróbyjegozawężenia.
Możliwośćtakąstworzyłakonwencjaoprawachiobowiązkachpaństwpodpisana
wMontevideow1933rokunaVIIKonferencjiPanamerykańskiej.Konwencja
tadodałaczwarty,koniecznyatrybutpaństwowości-zdolnośćdoutrzymywa-
11
meNationalSecurityStrategyoftheUnitedStatesofAmerica,17września2002,White
House,Washington,za:http:llwww.whitehouse.govlnsclnssall.html(dostęp:26.07.2012).
12
ASecureEuropeinaBetterWorld:EuropeanSecurityStrategy,Brussels2003,s.4,za:http:ll
www.consilium.europa.euluedocslcmsUploadl78367.pdf(dostęp:26.07.2012).
13
Takzwaneskładnikikonstytutywnepaństwa;zob.J.Kuciński,Podstawywiedzyopaństwie,
Warszawa2003,s.3-4.
