Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięto,czyaktorzydziałającywsiecipotrafiąkształtowaćswojerelacjewoparciuowzajemną
podmiotowość.Siecidziałająbowiembardziejjakopartnerstwaniżukładyzorganizowanehierarchicznie,
wktórychistniejetradycyjnarelacjapodporządkowaniamiędzyczłonkami.Siecimającechę
samoorganizacjiwewnętrznej.
R.Rhodesformułujelistękluczowychatrybutów,któreokreślająwarunki,wktórychmożeuformowaćsię
systemzarządzaniapublicznego:
1.
występowanierelacjiwspółzależnościmiędzyorganizacjamipublicznymi,prywatnymi
iwolontariackimi.Granicemiędzynimistałysięzmienneinieprzejrzyste,
2.
organizacjewspółzależnewstosunkudosiebietworząsieć,
3.
członkowiesiecistaleoddziałująnasiebie.Powodowanejesttopotrzebąwymianyzasobów
inegocjowaniawspólnychcelówdorealizacji,
4.
członkowiesiecioddziałująnasiebiewedługpewnychregułodzwierciedlającychregułygry.
Interakcjesąjednakzakorzenionewzaufaniu.Regułysąnegocjowaneiuzgodnioneprzezuczestników
sieci,
5.
aktorzypozarządowimająznaczącypoziomautonomiiodpaństwa.Siecisąsamoorganizującesięi
wolneodbezpośredniejingerencjipaństwa.Mimotomożeononiebezpośrednioiwsposób
niedoskonałykierowaćnimi28.
R.Rhodeswskazuje,żerządtracikontrolęnadaktorami,alemożejednakwzmacniaćkontrolęnad
zasobamipublicznymi.Musizatemwypracowywaćadekwatnezestawywskaźników,którepozwolą
nazaprezentowanierezultatówdziałańpublicznychwykonywanychzudziałempozarządowychaktorów.
Niewątpliwejest,żewkrajachZachodupołożononacisknatworzenieróżnychkompozycjiwskaźników
imiar,któreobrazująkorzyścizwykorzystaniaśrodkówpublicznych.WPolscemożnamówić,żewidoczny
jestpostępwzakresieposługiwaniasięwskaźnikami(przedstawiętozagadnienieponiżejwkolejnych
rozdziałach).
Wtymmiejscuwartozaprezentowaćwybranątypologięzawierającąkilkamodelizarządzania
publicznegoorazpokazać,jakienastępstwapowodująposzczególnemodeledlasposobuformułowania
iorganizowaniaprocesuwykonywaniadziałań/politykpublicznych.Zamieszczonadalejtabelazawiera
czterymodele.Każdyznichwyróżniasięodmiennymicechami.Wkonsekwencjizakładająonestosowanie
odmiennychnarzędzidziałaniapublicznego,przewidująstosowanieinnychformkontroli,winnysposób
wyznaczająsobiecele,stosująodmiennemechanizmyrealizacjicelówczyinneprocedurystosowane
wewdrażaniupolityk(po
li
cyim
ple
men
ta
tion).
Powyższesposobyzarządzaniamożnaanalizowaćwwieluprzekrojach,międzyinnymimożna
wskazywać,nailezakładająonehierarchicznysposóbdziałaniapublicznego,anailemetody
niehierarchiczne.Tenwymiarprezentujetabela.Dziękiniemumożemystwierdzićnailetesposoby
sąpodejściamispecyficznymidlaokresusprzedkilkudekad,anailemożnajeuznaćzawspółczesne,
teraźniejszemetodyzarządzania.Awięc,czyzakładająsiecioweformydziałaniaczytradycyjne,oparte
napodporządkowaniu.
Każdemukrajowimożnaprzypisaćpewienmodelzarządzaniaprzyuwzględnieniuzastrzeżenia,żekażdy
zmodeliwskazujetylkonaramowecechyinieodzwierciedlacałejzłożonościzjawiskzwiązanychz
zarządzaniempublicznym.
Wśródwymienionychponiżejmodelijakopierwszyprezentowanyjestmodelzarządzaniaprzezlegislację
(zob.tabela2).Zakładasiętu,żegłównymnarzędziemdziałaniapublicznegosąregulacjeprawne
(zwłaszczaposiadającesankcjęparlamentarną).Formułowaniepolitykczynawetcałejicharchitektury
oznaczaprojektowanieprzepisówprawnych,wktórychzapisanesązaplanowanedoprzeprowadzenia
działania.Zapisyprawasąśrodkiemtworzeniastrukturyporządkuwrelacjachspołecznych.Wyrażasięw
nichrównieżformakontrolispołecznej.Legitymizacjąspołecznąwyróżniająsięgłówniedziałaniapubliczne
przewidzianewprzepisachprawa.Wtymmodelucelemjestuzyskanieokreślonegopoziomu
podporządkowaniapaństwuróżnychpodmiotówspołecznychuczestniczącychwdziałaniupublicznym.
Kluczowajestbowiemhierarchicznastrukturadecydowaniaojegoprzebiegu.Władzaudzielauprawnień
douczestnictwawdziałaniachidootrzymaniaokreślonychprzywilejów.
Tab.1.2.Modelezarządzaniapublicznego
zarządzania
publicznego
ofgovernance)
Sposób
(mode
Naciskwobrębie
zarządzania
państwowej
kontroli
Formy
relacji
Generalnycel
zarządzania
Głównymechanizm
dostarczaniausług
publicznych
wewdrażaniu
proceduralne
narzędzia
Kluczowe
polityk
