Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
338E
Księgapierwsza
29
przepisówwyłamuje,tegokarzązato,żenibyprawołamieijestniespra-
wiedliwy.Więctojest,poczciwaduszo,to,comamnamyśli;żewkażdym
339
państwiesprawiedliwośćpoleganajednymitymsamym:nainteresieusta-
lonegorządu.Rządprzecieżmasiłę.Więcktodobrzerachuje,temuwy-
chodzi,żesprawiedliwośćwszędziepoleganajednymitymsamym:nain-
teresiemocniejszego.
-Teraz-powiedziałem-rozumiem,comasznamyśli.Aczytoprawda,
czynie,będępróbowałdojść.Wtwojejodpowiedzi,Trazymachu,jestteż
mowaotym,coleżywczyimśinteresie,żetojestsprawiedliwość,amnieś
zabraniał,żebymotymniewspominałwodpowiedzi.Atymczasemtudo-
B
danetylkoto,że„mocniejszego”.
-No,ato-powiada-tomożemałydodatek?
-Jeszczetegoniewidać,choćbybyłiwielki.Ależesiętrzebazastano-
wićnadtym,czytyprawdęmówisz,torzeczjasna.Boijasięzgadzam,że
to,cosprawiedliwe,toleżywczyimśinteresie,atydodajeszcośdotego
imówisz,żetowinteresiemocniejszego.Janiewiem-więctrzebatoroz-
patrzyć.
-Rozpatruj-powiada.
-Tosięstanie-rzekłem.-Powiedzmizatem:czy-oczywiście-także
XIII
słuchaniarządzącychnienazwieszrzecząsprawiedliwą?
-Owszem.
-Aczyrządzącysąnieomylniwkażdympaństwie,czyteżmogąsię
C
wczymśczasemmylić?13
-Wkażdymraziegdzieś-powiada-mogąsięimylić.
-Prawdawięc,żekiedysiębiorądoustanawianiapraw,tojedneustana-
wiająsłusznie,aniektóreniesłusznie.Mniesięprzynajmniejtakzdaje.
A„słusznie”,czytoznaczyustanawiaćprawawewłasnyminteresie,a„nie-
słusznie”-towbrewwłasnemuinteresowi?Czyjakmówisz?
-Tak.
-Ajakktóreprawoustanowią,totegopowinnisłuchaćrządzeniitojest
to,cosprawiedliwe?
-Jakżebynie?
-Zatemwedługtwegozdaniasprawiedliwiejestnietylkodziałaćwinte-
D
resiemocniejszego,aleiwprostprzeciwnie:wbrewjegointeresowi.
-Comówisz;ty?-powiada.
13Sokratessłuszniezwracauwagęnato,żeinteresmocniejszegomusiktośnieomylniewyzna-
czać,jeżelipostępowaniezgodneznimmabyćjednoznacznieokreślone.Mocniejszymożesię
przecieżmylićcodowłasnegointeresu.Tego,comocniejszemusłużyicomuszkodzi,niemoż-
nawyznaczaćdowolnie.Tojestsprawarzeczowa,anieumowna;możliwesącodotegopomyłki.
Wraziepomyłkipostępowaniekorzystnedlamocniejszychmożebyćwłaśnieprzeznichzakaza-
ne.Więcnienależymieszaćtychdwóchróżnychrzeczy,tego,comocniejszy,rządzącynakazuje,
itego,comocniejszemu,rządzącemunaprawdęsłuży.Klejtofoninterpretujeswegomistrza
wtymduchu,żesprawiedliwośćwymagasłuchaniarządzącychidziałaniawmyśltego,jakonisami
swójinteresrozumieją-choćbysięmielimylić-aniewmyślwłasnejinterpretacjiichintere-
sów,choćbyinajtrafniejszej.
