Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1.Dydaktyka-międzypotocznościąanauką
cewuczniowskiejwiedzyiumiejętnościach,identyfikującwarunki,które
wróżnysposóbnatezmianywpływają.Umiejętnośćuczeniasięzcałym
bogactwemróżnorodnychczynnościpoznawczych,jakiemożewyzwalać,
jesttraktowanajakokluczowakompetencja,którąpowinniśmybyćzain-
teresowani.
Aleteżdydaktycy,któryzajmująsięuczeniemsięwwarunkach
pozaszkolnych.Przedmiotemichzainteresowańnaprzykładcentrana-
ukiiedukacji,takiejakwarszawski„Kopernik”czygdyński„Eksperyment”,
uczeniesięwśrodowiskucyfrowymczyróżnorodneformyuczeniasięca-
łożyciowego.Natakieposzerzenieprzedmiotubadańdydaktykiwpłynęła
przedewszystkimzmianakontekstukulturowego,jakimdlauczeniasięjest
otaczającyuczniówświat.Współczesnakulturatworzywarunki,wktórych
samouczeniesięszkolneokazujesięniewystarczającedlaradzeniasobie
wświecie,aróżnorodnaofertaedukacyjnastałasięjednązgłównychusług
społecznych.
Poszerzeniemyśleniadydaktycznegomożeteżpolegaćnarezygna-
cjizwyodrębnianiatego,cowiążemyznabywaniemwiedzyiumiejętno-
ści,zcałokształturozwojuifunkcjonowaniaczłowieka.Dydaktykskupi
wówczasswojąuwagęnietylkonauczeniusię,by„coświedziećiumieć”,
lecztakżebędziesięzastanawiałnadtym,jacysięstajemy,coczujemy,co
jestdlanasważne,jakfunkcjonujemywśródinnychludziitd.,czylinad
wychowawczymiiosobotwórczymiimplikacjamiprocesównaucza-
niaiuczeniasię.Tenrodzajrefleksjidydaktycznejwynikazfakturozu-
mienia,żesposoby,wjakieuczniowiesięuczą,mająznaczącywpływnato,
kimsięstają.Naprzykład,uczestniczącwdyskusjachuczeńdoświadczasy-
tuacji,wktórychważnejegomyśli,opinieipunktywidzenia;dostrzega
też,żewielemożnadowiedziećsięodrównychsobie(innychuczniów);bu-
dowanajestjegoodwagawprezentowaniuwłasnegostanowiskawjakiejś
sprawie,własnychocenidecyzji.Podobniesystematyczniesamodzielnie
przeprowadzaneeksperymentynaprzykładzfizykiczybiologiikształtują
postawębadawcząwobecświataigłębokieprzekonanie,żesamemumoż-
nadowiedziećsięczegośważnego.
Natomiastkierowaneprzeznauczycielapogadankiszkolneutrwalają
wnimprzekonanie,żeważnetylkocudzemyśli(tu:nauczyciela),które
trzebapoznać,zapamiętaćiutrwalić,aracjęmazawszeosobadzierżąca
władzę;żesamemu„prochusięniewymyśli”itrzebazawszeodinnychdo-
wiadywaćsię,jakrozumiećświat.
Przedmiotemtakiejholistycznejrefleksjidydaktycznejstająsięnietylko
tedziałaniauczniainauczyciela,którezazwyczajkojarzymyzprogramem
nauczaniaipodręcznikiem,lecztakżeuczeniesięsiebiewbogatychrela-