Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Dydaktykajakopraktykakulturowaidyscyplinanaukowa
27
drogąnasposobyprojektowaniawarunkówedukacyjnych,możeteżbyćim-
pulsemdoichdoskonalenialubzmiany.Pozwalaporównywaćodmienne
modelepraktyk,analizowaćichzałożenia,przyglądaćsięichrezultatom.
Ułatwiarozpoznanieprzyczyntrudności,najakienapotykajązarówno
uczniowie,jakinauczyciele.Identyfikujeteżukrytemechanizmy,których
działaniapraktycysobienieuświadamiają,aktórychpoznaniemożeznaczą-
cowpłynąćnaichrozumienieedukacji.Trzebateżjednakpamiętać,żeoile
wnaucewyraźniezachodzązmianypodwpływemnowychwynikówbadań
iodkryć,otylepraktykikulturowecechująpewnainercjaiopórtrady-
cji.Dlategonierzadkomamydoczynieniazsytuacją,gdyznaukowego
punktuwidzeniawiemy,żeto,codziejesięnalekcjachszkolnych,niesprzy-
jauczeniusię,aszkołazuporemgodnymlepszejsprawykontynuujenietraf-
ne,aczasemwręczszkodliwesposobydziałania.
Zjednejstronynaukakształtuje(dopewnegostopnia)praktyki
Praktyki
szkolne,zdrugiejstrony,cozbytrzadkosobieuświadamiamy,prak-
dydaktyczne
tykanauczaniawyraźniewpływananaukę.Jestterenembadań,
wbadaniach
wktórymmożliwejestobserwowanie,gromadzeniedanych,pomiar,
naukowych
atakżeeksperymentalnewywoływaniezjawisknaprzykładwkla-
sieszkolnej.Zatempraktykadostarczanaukowcomdanychoswoim
przebiegu.Naturalnewarunkibadaniatakichfenomenów,jakaktywność
uczniów,ichrozumowanie,zmianywzakresiewiedzyiumiejętności,bariery
wrozwojukompetencjiorazinnychinteresującychdydaktykęzjawisknie-
zbędne,bycorazlepiejrozumieć,codziejesiępodczasorganizowaniaprzez
nauczycielawarunkówdouczeniasięuczniów.
Praktykidydaktycznewszkoleoddziałująnanaukętakżewinny,nieco
ukryty,alezasadniczysposób.Mianowicienieuchronniewytwarzająrze-
czywistość,którajestdostępnabadaniu.Naprzykładbadanieaktyw-
nościpoznawczejuczniówstarszychklaswpolskiejszkole,sposobówich
reagowanianaokreślonedziałanianauczyciela,poziomuichmotywacjido
naukiiwszystkichinnychichzachowańzewnętrznychiumysłowychjestza-
wszebadaniemokreślonego„wytworu”wcześniejszegonauczania.Uczeń
klasynastępnejjestabsolwentemukształtowanymspołecznieiumysłowo
przezmodelszkoły,dojakiejuczęszczał.Nauczyłsięwniejnietylkotreści
matematycznychczyprzyrodniczych,lecztakżetego,jakopłacasięzacho-
wywaćnalekcjach,jakieodpowiedziakceptujeiwyżejocenianauczyciel,
czywartobyćpomysłowymitwórczymitd.Opanowałrównieżokreślone
strategiemyślenia,rozwiązywaniazadańiwypełnianiapoleceń.Uczeń,
któryuczyłbysięwszkoleopartejnainnymmodeludydaktycznym,miałby
nietylkoinnąwiedzęiumiejętnościwtychwszystkichzakresach;onbyłby
poprostukimśtrochęinnym.