Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Etiologiaspołecznychpatologii
należy,włączeniasięwjejrozwój,atakżepartycypacjiwspołecznych
przeobrażeniach.Zatemszkoła,obokrodziny,odgrywadecydującąrolę
wprzygotowaniudziecidosamodzielnegoipartycypacyjnegouczestnictwa
wżyciuspołecznym,zgodnegozespołecznymioczekiwaniami,awszelkie
niepowodzeniawrealizacjifunkcjiwychowawczo-socjalizacyjnejszkołymają
swojenegatywnekonsekwencjewdalszymżyciudzieciimłodzieży.
ZdaniemH.Spionekszkołęnależytraktowaćjakopierwotnąprzyczynę
zaburzeńrozwoju,jakoteren,naktórymujawniająsiępowstałewcześniej
zaburzenia,aleteżjakojednozogniwwzłożonymprocesiepatologizacji
dziecka,jeślistajesięonamiejscemporażekorazprzeżywanychniepowo-
dzeń84.Trudnościadaptacyjneprzejawianewpostacifobiiszkolnej,trudności
wnauce,trudnościwychowawczeczydrugoroczność,toniewątpliwiejed-
nezistotnychprzyczyn,któreprzyczyniająsiędopowstawaniazaburzeń
zachowania.Aleszkołatorównieżmiejsce,gdziemogąrozwijaćsięróżne
formypatologiispołecznych85,przezcostajesięjednymzgłównychczyn-
nikówdemoralizacji.Udzieciimłodzieżyobserwujesięstaływzrostróż-
negorodzajuprzejawówdemoralizacji,awtym:naruszeniezasadwspół-
życiaspołecznego,popełnianiaczynówzabronionych,uchylaniasięod
obowiązkuszkolnegoalbokształceniazawodowego,nadużywaniaalkoholu
iinnychśrodkówodurzających(wtymniebezpiecznychdlazdrowaiżycia
dopalaczy),uprawianianierząduiprostytucji,włóczęgostwaiudziałuwgru-
pachprzestępczych.Szkołatorównieżśrodowisko,gdzierozwijająsięróż-
neformyprzemocyszkolnej.Przykładyteświadcząotym,żeśrodowisko
szkolnepowinnobyćpoddawaneanaliziepodkątemetiologiispołecznych
patologii.
Niemniejpatogennymśrodowiskiemzperspektywymikrospołecznejsą
grupyrówieśnicze,awszczególnościgrupymającecharakterantagonistycz-
no-destruktywnywobecfunkcjonującegowspołeczeństwiesystemuwarto-
ści.Grupętworzyzbiorowośćdwóchlubwięcejosób,którepozostajązesobą
wbezpośrednimkontakcie(interakcji)iktóremająwyraźniesprecyzowane
cele860Grupyrówieśniczenależądotejodmianyzbiorowościspołecznej,któ-
rąmożnaokreślićjakozespółosób,zbiórosób,któryodznaczasięokreśloną
więziąspołeczną.Przynależnośćdogrupyrówieśniczejtonaturalnatenden-
cjarozwojowa,którapozwaladzieciomidorastającejmłodzieżynazaspo-
kojenieszeregupotrzebspołecznych,wtympotrzebyprzynależności.Gru-
pyrówieśniczemożnawtymkontekścierozpatrywaćjakoważnenarzędzi
socjalizacjiwtórnejdzieciimłodzieży,cotrafniezauważaK.Hurrelamann.
84
H.Spionek,Zaburzeniarozwojuuczniówaniepowodzeniaszkolne,Warszawa1973.
85
Informacjeowynikachkontrolizapobieganiawszkołachiplacówkachopiekuńczo-wychowaw-
czychzjawiskompatologiiwśróddzieciimłodzieży,DepartamentEdukacji,NaukiiKultury
NIK,Warszawa2009.
86
W.Kozłowski,Grupa,kierowaniegrupą,[w:]Encyklopediapedagogiczna,W.Pomykało
(red.),Warszawa1993,s.210.
41
