Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nawzględzieprospektywne,wychowująceregulowanie(wpewnychodnie-
sieniach)lubkonformizowanie(winnychodniesieniach)zachowańjedno-
stekstanowiącychkandydatównaczłonkówspołeczeństwalubsamych
członków21.Owymprocesomseparacjisystemówkaraniazaprzestępstwa
towarzyszyłytakiezjawiskajak:pragmatyzacja,kolektywizacjamyślenia22,
gruntownakonstruktywistycznateoretyzacja23,nomenklaturowość,wypra-
cowaniesymbolikigestóweksploracyjnychijęzykaprowadzącedosubkul-
turowości,stworzeniezbiorurytuałów,zinstytucjonalizowanietradycjioraz
ustrukturyzowanieizalegalizowaniedysfunkcjonalnościwobszarzebiuro-
kratycznym.
Wdziedzinieprzesłanekaksjologicznychiewaluacjipracaodwołujesię
dowartościpedagogikihumanistycznej24.Przyjmujezatemstanowisko,
---
---
-----
-
21Chodzioodniesieniaprzedewszystkimzewzględunawiekiinneznamionaetapu
rozwojubiopsychospołecznegojednostkiwtokusocjalizacji.Oczywiściewobecdziecistosuje
sięinne-bardziejukierunkowującedziałaniakontrolne,natomiastwobecdojrzałychosób
stosujesiędziałaniakonformizującewzakresiekontroli.Wyjątkiemsątuosobyspołecznie
nieprzystosowane,wprzypadkuktórychniezależnieodwiekunależystosowaćściślejszą
kontrolęukierunkowującą,oczymjestmowawkońcowejczęścininiejszejpracy.Użyciepojęć
flkandydat”czyflczłonek”społeczeństwawydawaćsięmożeprzestarzałe,jednakwaspekcie
pojęciapreparacjispołecznej,którezostałozrekonstruowaneoperacyjniewniniejszejpracy,
użycietejnomenklaturydlazaznaczeniastopniarozwojubiopsychospołecznegoizaawanso-
waniaefektówsocjalizacjiokazałosięuzasadnione(wsprawiekandydat/członekspołeczeń-
stwawaspekciewychowywania,zob.:F.Znaniecki,Socjologiawychowania,t.2:Urabianieosoby
wychowanka,Proceswychowawczyistosunekwychowawczy,Warszawa1973,s.6.
22L.Fleckużyłpojęciaflkolektywizmmyślenia”naokreśleniepewnegoetapupowstawa-
niafaktunaukowego(kontekstepistemologiiwsocjologiiwiedzy).Wniniejszejpracyużyto
peryfrazytegopojęciadlazobrazowaniapowstaniairozwojufaktuspołecznegowpostaci
opisanejwzdaniu,doktóregoodwołujesiętenprzypis(L.Fleck,Powstanieirozwójfaktunau-
kowego.Wprowadzeniedonaukiostylumyślowymikolektywiemyślowym,(zob.rozdz.4:Uwagi
wprowadzająceokolektywiemyślowym),tłum.M.Tuszkiewicz,Lublin1986.
23Czylikonstruowanieteorematówcelowouzasadniającychrutynowedziałaniapodej-
mowanewprzeszłościiplanowanewprzyszłościwrzeczywistościorganizowanej(wpew-
nychkontekstachflzawłaszczanej”przezinstytucjeżyciapublicznego).Takdziejesięwwielu
dziedzinachpraktykiiwiedzy,nietylkowobszarzejurysprudencji,aletakżewpolitologii,
innychnaukachspołecznych,anawetnaukachprzyrodniczych.Przykłademsądyskursy
klimatycznedotyczącetakzwanych:globalnegoociepleniaversusglobalnegoochłodzenia.
Zarównosynoptycyglobalnegoocieplenia,jakijegometeorologiczniorazgeologiczno-
fizyczninegacjoniściwdyskursieozmianachklimatuprzywołują,anawetkonstruująteorie
iteorematywspierająceichkonkluzjejużwcześniejsformułowane.Zob.:S.R.Weart,TheDis-
coveryofGlobalWarming,Cambridge2008.
24Pedagogikajest,jakwskazujemiędzyinnymiB.Śliwerski,flwpierwszejkolejnościna-
ukąhumanistycznąchociażtakżespołeczną.Wystarczysięgnąćdohistoriiwychowania,do
dziejówtejnauki,byprzekonaćsię,żeodsamegopoczątkutraktowanabyłajakowiedza
refleksyjnainormatywnaowychowaniuikształceniuinnych”(Pedagogikajestwpierwszej
16
