Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.1,Warszawa2003
ISBN83-01-14055-0,©byWNPWN2003
38
•
•
CzęśćI.Pedagogikajakonauka
miałoprzesuwaniesięwrazzkażdąkolejnąprzerwądowyjścia,doich
prywatnegopozaszkolnegożycia.
Zadaniempierwszegoogniwaobserwacjietnograficznejjestzatem
poznanienajczęściejpowtarzającychsięsytuacjiizdarzeńwnaturalnych
kontekstachwrazzeznaczeniami,jakieimnadająobserwowaniludzie.
Etapwyodrębnianiaelementówzogniskowanych.Drugieogniwoobserwacji
możepojawićsię,gdybadaczzszeregudanychzebranychwpierwszejfazie
wyodrębnitzw.elementyzogniskowane,czylikonkretnezdarzeniaiepizody,
którechcepoddaćdokładnejobserwacji.Jesttojużfazazawężającaprzedmiot
obserwacji
7
.Takichogniskobserwacyjnychmożebyćwięcejniżjedno,
jednakwdanymodcinkuczasujakieśkonkretnezdarzeniezajmujewięcej
uwagibadaczaniżinne.Womawianychbadaniachwystępowałokilkaognisk
obserwacyjnych.Poniższyfragmenttekstuobrazujejednoznich:
„[...]postanowiliśmyprzyglądaćsięwędrówceuczniów[pogmachuszkoły–K.R.]
oróżnejproweniencjidydaktycznej.Miejscem,wktórymgromadząsięuczniowie,
którymdanebyłoodnieśćsukces,jestprzedewszystkimszkolnyhall-muzeum
8
.Tutaj
ciżbanajlepszychhałasuje,popisujesięichwalisukcesami.Dziejesiętoprzy
otwartych(zawsze)drzwiachdogabinetudyrekcji.Wyraźnieszkolnemuzeumjest
swoistympodiumz«numeremjeden».Szkolnymszeolem,miejscem«potępieńców»
jestszatnia.Losytegopomieszczeniasąbardzozmienne.[...]oporankujesttoplac
zadumy,miejsceprywatne,terytoriumtęsknotyzapozostawionymświatem.Wraz
zmijającymdniemjesttomiejsce«gorsze»,tutajspotykająsięci,którzydoznali
porażek”
9
.
Pomysłobserwowaniatejwędrówkiuczniówzrodziłsięwtrakcie
pierwszegoetapuobserwacji–rozpoznawaniaterenu.Okazałosięwtedy,
że„grupadobrychuczniów”tworzypaczkępodczasprzerw,przemieszczając
sięposzkolewpewnymporządkusugerującymzwiązekodwiedzanych
miejscszkołyzodnoszonymiwniejsukcesami.Itakaobserwacjastaje
siępunktemzwrotnym,któryniejakonabieżącoorganizujekolejnefazy
badaniaetnograficznego.Wtejsytuacjibadacznigdyniewie,czym
zajmiesięwnastępnymdniuswojejpracy.Kierunekjegozainteresowań
tworząobserwowanezdarzenia.
Etapselektywny.Stanowipróbęzrozumieniaiwyjaśnieniawyników
obserwacjizogniskowanej
10
.Wprzytoczonymwyżejcytacieogniwoto
ujawniasiędośćwyraźnie.Autor,śledząc„drogi”uczniówodnoszących
sukcesyiporażki,zauważył,żetonieźli,leczdobrzyuczniowiezbliżająsię
donauczycieli.Cigorsinatomiastzaszywająsiępozaoficjalnymobiegiem
szkoły.Takwięczrozumiałystajesięfakt,żewbadanejszkolekryterium
7
K.Konarzewski,op.cit.,s.112–113.
8
Wopisywanejprzezautoraszkolewhalluprzygłównymwejściuznajdujesięmuzeumszkoły.
10
9
A.Nalaskowski,op.cit.,s.30.
Por.K.Konarzewski,op.cit.,s.114.