Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CzęśćI.Naukowepodstawypedagogikiporównawczej
Oczywiściezewzruszeniemstwierdzasiędzisiaj,żejużprzeddwoma
tysiącamilatistniała,stosowanawpraktyce,„pedagogikamiędzynarodowa”–jak
przedstawiająCezar,opisującedukacjęgalijskichdruidów:
„WcałejGaliisątylkodwiekategorieludziposiadającychjakieśznaczenieipoważanie.
Alecodotychdwóchkategorii,tojednąstanowiądruidzi,drugąarystokracja.Pierwsi
zajmująsięsprawamiboskimi,troszcząsięoofiarypubliczneiprywatne,objaśniają
zagadnieniareligijne;donichściągaznacznaliczbamieszkańcówdlapobierania
nauki.(…)Przypuszczasię,żenaukadruidówpowstaławBrytaniiistamtądzostała
przeniesionadoGalii,ijeszczeterazci,którzypragnąlepiejjązgłębić,udająsiętam
nastudia.(…)Podobnoucząsiętamnapamięćwielkiejilościwierszy,Takwięc
niektórzydwadzieścialatspędzająnanauce”(GajuszJuliuszCezar,WojnaGalijska,
tłum.E.Konik,Wrocław,Ossolineum1978,s.217–220).
RównieżwŚredniowieczuróżnipodróżnicy,handlarzeidyplomacipub-
likowaliinformacjeoszkołachioświaciewrozlicznychkrajach,porównującje
niekiedyzsytuacjąpanującąwichojczyznach.Istotnąrolęodgrywały,również
wśrodowiskuczeskim,informacjeostudiachnauniwersytetachzagranicznych.
PrzecieżwtamtychczasachCzesiwyjeżdżalidolicznychszkółzagranicznych(do
Francji,Włoch,Niemieciin.)ibezwątpieniaprzywoziliinformacje,którewich
krajuokazywałysięprzydatne.WkońcurównieżUniwersytetKarolabył,jak
wiadomo,założonynawzóruniwersytetówwParyżuiBolonii.
Równieżpóźniejszaliteraturapodróżniczazawieraliczneopisyszkółispo-
sobówkształceniawróżnychkrajach.NaprzykładczeskiszlachcicBedr
vich
zDonínawutworzeLoretdnskdpout’z1607r.(wydanympóźniejjakoCestopis
Bedr
"ichaDonína,1940)zamieścił–zgodniezpoczynionymiobserwacjami
–swegorodzajuwykazwłoskichinstytucjioświatowych(uniwersytetów,akademii
itd.),wzbogaconyinformacjamioichwyposażeniu,profesorach,studentach,
atakżenakładachfinansowych.
AżdoXIXw.informacjeoszkolnictwiezagranicznymmiałycharakter
nienaukowyiniebyłyusystematyzowane.Zarzeczywistegotwórcępedagogiki
porównawczejpowszechnieuznajesięprzedstawicielafrancuskiegooświecenia
Marca-Antoine,aJullienadeParis(1775–1848),azapodstawętejżepublikację
Esquisseetvuespréliminairesd’unouvragesurl’éducationcomparée(Szkic
iprzyczynkidopracyowychowaniuporównawczym)wydanąw1817r.wParyżu.
Marc-AntoineJulliendePariswswympionierskimstudiumokreśliłzasady,któredo
dzisiajstosujesięwpedagogiceporównawczej:gromadzeniedokładnejdokumenta-
cjioszkolnictwiewróżnychkrajach,obiektywnąocenęróżnicitd.Godneuwagijest
to,żeoświeceniowyautorzalecałrównieżwypełnianekwestionariuszydotyczących
szkolnictwaurzędomróżnychkrajów,abywtensposóbgromadzićokreślonedane
statystyczneiinne(szczegółydot.JullienadeParispatrz:Ván
vová,1998).
WEuropieiwStanachZjednoczonychXXw.przyniósłwielkirozkwit
pedagogikiporównawczej,oczymprzekonujewspółczesnasytuacjapanującawtej
dyscyplinie(por.punkty2.2.i2.3.).Zaczętozakładaćstowarzyszenianaukowe
