Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
WSTĘP
Niniejszapracapoświęconajestspecyficznemupodejściudore-
lacjicentra–peryferie.Lokujesięonowszerszymnurcieewolucji
naukspołecznych:ujęcia,którenazwaćmożnakontekstowymlub
interakcyjnym.Chodzituoprzejścieodwizjizależnościcentro-pe-
ryferyjnychjakozdefiniowanychwyłącznieprzezodgórnądomina-
cjęijednostronnepodporządkowaniedowizjiinterakcyjnych,kon-
tekstowych,przedstawiającychrelacjecentrum–peryferiejakodialog
iciągłąnegocjacjępozycjiwsystemieprzestrzennymorazwymia-
nę,zarównosymboliczną,jakiściślezniąpowiązanąwymianęma-
terialną.Aktorzyperyferyjnicoprawdawtakimujęciurelatywnie
uzależnieniodcentrum,alespektrumichmożliwychdziałańniejest
mniejsze,choćinne,niżspektrumaktorówcentralnych.
Wtrakcieanalizyomawianegopodejściadoperyferyjności,odwo-
ływaćsiębędęobszerniedoteoriidyskursu,rozumianejjakoanali-
zatekstówwkontekściespołecznym(Duszak1998),orazdoinnych
dyscyplinnaukspołecznychihumanistyki,pokazując,jakwpisu-
jesięonownowysposóbujmowaniazagadnieńtożsamości,dys-
kursuiwładzy.Wpodejściukontekstowymcelemnaukistajesię
nietyleokreśleniestałychprawdefiniującychzachowaniaspołecz-
ne,iletworzeniemapkonfiguracjiwzajemnychrelacjipomiędzy
podmiotami,określającychichstatus,zasobyimożliwościdziała-
nia.Modelekontekstubudowanewanaliziedyskursumogąokazać
sięużytecznewprzypadkuomawianegozagadnienia,zwłaszcza
jeśliperyferyjnośćicentralnośćzdefiniowanezostanąjakokon-
tekstinterpretowanychzachowańspołecznych.Jakjużzauważono
wliteraturze,zależnościcentro-peryferyjnezidentyfikowaćmożna
wwiększościwymiarówinterakcjimiędzyludzkich,aichmanife-
stacjewdyskursieczęstoniezwyklewyraźne.Takaperspektywa,
uwzględniającaprzestrzennywymiarstosunkówwładzy,wewspół-
czesnejanaliziedyskursuzaledwiesięrodzi,nieprzechodzącjesz-
czewsystematyczneopracowaniamonograficzne.Prezentowana
książkabędziewięcpróbąprzedstawieniapropozycjidlaowego
powstającegopodejścia.