Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Pismojakowizualnysystemkodowaniainformacji
1020Odmalowidełnaskalnychdoalfabetu–
najważniejszesystemypisma
102010Pierwotneformykodowaniainformacji–
rysunkinaskalne,środkimnemotechniczne,symbole
Malowidłanaskalne
Pojawieniesięiewolucjapismabiegnąwielotorowo.Różnorodnejegood-
mianyrozwijająsięrównoleglewodległychzakątkachświata.Podczasgdy
pewneformyznajdująsiędopieronapoczątkowymetapie,innesąjużdość
mocnoukształtowane,stądposzczególnefazyrozwojupismaniezawsze
dasięwyodrębnićwwyraźnysposób(Diringer1972:26).Niemajednak
wątpliwości,żenajwcześniejszeformypisma,zarównostarożytne,jakino-
wożytne,wwiększościprzypadkówtopismoniealfabetyczne,apoczątków
pismanależałobyupatrywaćwpiśmieobrazkowym.Już25czy20tysięcylat
przednasząerąmalowano,rysowanolubteżwydrapywanosylwetkizwie-
rząt,figurygeometrycznealboprostewyobrażeniaprzedmiotównaścianach
skał.Miałyonejednakścisłyzwiązeknietylkozutrwaleniemokreślonych
znaków,aleprzedewszystkimzmagiąipraktykamirytualnymi.Malowi-
dłairytywjaskiniachpodziemnychinapowierzchniziemizostałyodkryte
wróżnychzakątkachświata:wEuropie,naterenieAfrykiPółnocnej,Syberii,
wIndiach,Polinezji,Melanezji,atakżenaterenachUzbekistanuiTurkmenii.
WprahistorycznymEgipcieorazwdawnejGrecjipojęciapisaniairysowania
byłyściślezesobązwiązane.Egipskiesłowos-szigreckiegrapheinoznaczały
zarównoDpisanie”,jakiDrysowanie”.Drugieznichstałosiękomponentem
wielusłówzwiązanychzpisaniem,jak:kaligrafia,ikonografiaczystenografia
(Diringer1972:28–29).
Owczesnychformachobrazkowychmożemymówićwięczarówno
wkontekściepowstaniairozwojupisma,jakimagiiczysztuki.Abyłączyć
jezhistoriąpisma,należałobyzałożyć,żekryłsięzanimiokreślonysens,
anadawcytowarzyszyłaintencjaprzekazaniagoinnym.WedługKucken-
burgapochodzącezpaleolituabstrakcyjneznakilubsymbole,któreczęsto
występowałysamelubwpowiązaniuzprzedstawieniamizwierzątnarytowa-
nychkościach,możnainterpretowaćjakoobrazowenośnikipewnychtreści–
myśli,ideilubbardziejskomplikowanychciągówwyobrażeń.Jeśliuznaćjeza
przekaźnikiznaczenia,totrzebadołączyćjerównieżdogronapoprzedników
pisma.RysunkinaskalneodnalezionewjaskiniachFrancjiiHiszpaniiuwa-
żanesązaformękodowaniaokreślonychznaczeń,niezaśzdobnictwoczy
sztukędlasztuki.Niekiedymogłypełnićfunkcjęedukacyjną,np.służyćwta-
