Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Odmalowidełnaskalnychdoalfabetu–najważniejszesystemypisma
21
jemniczaniumłodzieżyprzezstarszychwsekretynaturyorazmityspołeczne
(Kuckenburg2006:119–120).Obrazytenależałobywięcpotraktowaćjako
rodzajkodusymbolicznego.Niebyłonodzwierciedleniemmowy,alewob-
razachzawieranoiprzekazywanookreślonesensy.Zrozumienieobecnietej
szczególnejmowyobrazujestjednakniemalniemożliwe.
Środkimnemotechniczne
Zanimpojawiłosiępismo,koniecznośćprzechowywaniaistotnychtreściwpa-
mięciindywidualnejorazzbiorowejprowadziładoposzukiwańróżnorodnych
środkówpomagającychjeutrwalić.Oralnośćwykształciławięcmnemotech-
niczneformy–wtymtakżejęzykowe–wspomagającepamięćludzką.Ważna
dladanejspołecznościwiedzamabyćnietylkodobrzezapamiętana,lecztakże
powinnawzbogacićdoświadczeniekolejnychpokoleń.Pozatymbieżąceży-
ciewymagałoutrwaleniaiprzekazaniaaktualnychużytecznychinformacji.
Wkulturachustnychpozaodpowiedniąformąwypowiedziludzieużywali
rozmaitychprzedmiotów,któremiaływspomagaćpamięćosóbmówiących.
Pełniłyonewpewnymsensiepodobnąfunkcjęcopismowkulturachpiśmien-
nych–utrwalenieokreślonychtreści.Stawałysięznakiem,któremuczłowiek
nadawałznaczenie.Nabywaływartościsymbolicznej(Cassirer2003).Można
jeuznaćzapoprzednikipisma.JaktwierdziKuckenburg(2006:106),wyko-
rzystywaniesymboliwizualnychprzezczłowiekamiałosłużyćdwómcelom:
wyrażaniupojęćorazgraficznemuutrwaleniuinformacji.
Najpospolitszymsposobemwspomaganiapamięciludzkiejbyłyróżno-
rodneformysupełkówstosowaneprzezwieleludówpierwotnych.Wykorzy-
stywanojedosłynnychperuwiańskichquipulubkipu(Diringer1972:29).
Składałysięzniteklubsznurkówróżnejdługościlubbarwy,zazwyczajze
skręconejwełny,zawiązanychnasznurzelublistwie.Posługiwanosięnimi
wrachunkowości,aletakżełatwiejbyłodziękinimprzekazaćrelacjęzróż-
nychwydarzeńhistorycznych.Sznurkówzwęzełkamiużywanowwielu
miejscachnaświecie:wstarożytnychChinach,Tybecie,AfryceŚrodkowej
iZachodniej.Węzłynasznurkachpołączonezworeczkamiplecionymi
zwłókienpalmykokosowejprzezniektóreludy,np.BardówzMarkizów,
służyłyjakopomocprzyrecytowaniupoematówliturgicznych.Węzełki
temiałyzazadaniewspomagaćpamięćrecytującegogenealogię(Diringer
1972:30).Doliczeniaiutrwalanialiczbużywanotakżeinnychmateria-
łów–muszelek,kamyków.Dziękiudoskonaleniusystemuzawiązywania
supełkównaokreślonejwysokości–przyużyciuodpowiednichkolorów
sznurków–Inkowieradzilisobiezcałąadministracjąwswoimpaństwie
(Kuckenburg2006:115).
