Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Polekcjach
(nPrzykromibędzierozstaćsięzwami.Spędziliśmywspólniecałyrok,
byłonamwesołoiprzyjemnie,aleprzecieżwszystkomusimiećswój
koniec”19),taknaprawdęzdajesięichpytać:nMaszwięcprzedsobą
pustkę.Icozniąuczynisz?”20.
UtrataAkademiijestdlachłopówwstrząsem.Aleprzecieżnajgłębsze
zdarzeniapedagogicznemajątakiwłaśniecharakteriprawdopodobnie
ztegowzględuoczekujesięodnauczycielagłębokiegopoczuciamo‑
ralnejodpowiedzialności.ApelowałoniąjużPlaton,wierząc,żeod
niejzależykondycja,anawetnlosuczniowskiejduszy”21.Stądsłowa
Platonaopaidei,którejistotąjestustawianieduszywkierunkuźródła
światła,czyto,coprzytrafiłosięSzawłowiwdrodzedoDamaszku,
mogąstanowićmetaforęwychowania,wktórymspotkanieporaża,
ścinaznóg,olśniewa,dajedomyślenia,zmieniaperspektywę22.Kleks,
przygotowującswychuczniówdopustkiiciemności,upominasię
opedagogikębraku.TymsamymzagładaAkademiistajesiępróbądla
płomykaniesionegoprzezKleksa.Coprzeztorozumiem?
WartowtymmiejscuprzypomniećpobytKleksaijegouczniów
wfabrycedziuridziurek.PomijajączamiłowanieBrzechwydogro-
teskiiświataàrebours,możnawtymwątkudostrzecafirmacjępustki.
KlekszpodziwemopowiadaopracyinżynieraKopciaorazjegoza‑
sługachdlaludzkości.Pokazprodukcjidziuripróżnijestpochwałą
nieciągłościorazniedoskonałości,cowkontekścieobecnościuczniów
KleksawAkademii,którzyznaleźlisięwniejwłaśniezpowoduswego
wybrakowania,maogromneznaczenie;wszakekonomiautraty,jak
piszeKrzysztofMaliszewski,toważnywymiarwychowania.Badacz
przywołujeJanaAmosaKomenskiego,jużwXVIIwiekupostulującego
zatrudnianiewszkołachnprofesorówkonieczności”,którzyuczyliby,bez
czegomożnasięwżyciuobejść23.Trzywiekipóźniejpodobnąrefleksję
podejmujeLechWitkowski,wedługktóregowychowawcapowinienbyć
strażnikiembraku,wspierającymuczniówwrozpoznawaniudeficytów,
pułapekczyzagrożeńwynikającychzposiadanegopotencjałuoraz
przywracającymkontaktzutraconympoczuciembraku24.Byćmoże
19Ibidem.
20T.Sławek:„Tęsknotazamistrzem”.Zaczym„tęsknimy”?ł,s.39.
21Ch.Hummel:Platon.Przeł.S.Mieszalski.W:Myśliciele–owychowaniu.T.2.
Red.C.Kupisiewicz.Warszawa2000,s.292.
22Zob.K.Maliszewski:Pedagogikanapograniczuświatów.Esejezcyklu„Medium
Mundi”.Katowice2015,s.111.
23Zob.J.A.Komeński:Unumnecessarium,czylijedynekonieczne.Przeł.J.Sachse.
Wrocław1999,s.95-96.
24Zob.L.Witkowski:Wyzwaniaautorytetuwpraktycespołecznejikulturzesym-
bolicznej.(Przechadzkikrytycznewposzukiwaniudyskursudlateorii).Kraków2009,
s.22-23.
