Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kaganekciemności.Zamiastwstępu
15
Kleksprzypomina,żestanwybrakowaniaczłowiekajestczymśnatu‑
ralnym.Wtymsensieciemność,wktórejpogrążasięAkademia,jest
jednocześnieiprzypomnieniemopustce,iwezwaniemdoodpowiedzi
napytanie,cozniązrobimy.Otojednazpróbodpowiedzi.
Mistrzprzypomina,żecierpieniezpowodustratywcaleniemusi
oznaczaćbeznadziejnejtułaczkipoutraconejziemi.Wręczprzeciwnie-
możeuruchamiaćstrategięodzyskiwaniautraconegomiejsca,łączącą
pamięćoprzeszłościztworzeniemnowegodomu.Otakimwłaśnie
domumyślałprawdopodobniepanKleks,kiedynapytanieAnastazego:
nAcoznamisięstanie,panieprofesorze”,odpowiada:nMójAnastazy,
każdyzwasmaswójdom,doktóregowróci”25.Mistrzprzypomina
zatemokoniecznościpowrotuiprzemyśleniamiejsca,którewcześniej
wydawałosiędobrzeznane.
Klekswzakończeniubaśninakłaniawięc,abyprzemyślećswewy‑
brakowaniewnowejperspektywieizotwartągłową.Nigdywcześniej
nieobiecywałniczegoinnego.Aktowierzył,żemożebyćnaprawiony
jaksfatygowanesprzęty,mocnosięrozczarował.Adaś,mimoże
nienaprawiony,dodomuwracaodmieniony,choćjegomistrzulega
ciemnościizawodzi.JakpiszeSławek,nMistrzjestmistrzemdlatego,
żejestzawodnymprzewodnikiem,żezawodzi,żemusinaszawieść
izwieść,inaczejbowiembyłbyconajwyżejinstruktorem.Mistrznie
pokazujenamniespotykanej,olśniewającejprawdy;mistrzpokazuje
namnassamych”26.Adotakiegorodzajuspotkania,podczasktórego
mistrzbędziedlaucznianlustrem,przeszkodą,iskrą”27,bardziejnadaje
siępłomieńświecyniżsnopświatłarzucanyprzezreflektor,alejest
tomożliwetylkopodwarunkiem,żewychowanieorazkształcenie
uznamyzaniekończącysięprojekt.Edukacjawtymrozumieniu,prze‑
ciwstawiającpłomyknieskończonejciemnościipustce,sprowadzałaby
siędodramatycznejpróbyognia.Wtakiejlekcjiuczestnicząchłopcy
zeStowarzyszeniaUmarłychPoetów,którzywśrodkunocywciemnej
grocieczytająfragmentpoematuAlfredaTennysona:
Ruszajmy,przyjaciele,
Wcaleniejestzapóźno,
byszukaćświatazesnówł
Aplanówmamtakwiele
Ot,choćbyprzepłynąćhoryzontwszerz...
potemwzdłużł
Niemajużwnastejmocy,
25J.Brzechwa:AkademiapanaKleksał,s.108.
26T.Sławek:„Tęsknotazamistrzem”.Zaczym„tęsknimy”?ł,s.40.
27K.Maliszewski:Pedagogikanapograniczuświatówł,s.200.
