Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uprzytomnić,jakimwogólewyboremmożliwości
formalnychdysponowaładanaepoka.Todopiero
doprowadzigodozupełnieodmiennejinterpretacji.
Liniarozwojowaplastycznegoprzedstawieniajest
tuukazana–używającterminuLeibniza–„wirtualnie”,
doświadczeniehistorycznewykazałojednak,żeprzebieg
jejwrzeczywistościniewyglądatakprosto,leczulega
różnorodnymzałamaniom,hamulcomiprzekształceniom.
Zadaniemniniejszejksiążkiniejestpodaniewyciągu
zdziejówsztuki,leczjedyniesporządzenieskali,która
pozwoliłabydokładniejoznaczaćpowstaniehistorycznych
przeobrażeń(inarodowychtypów).
Przytymnaszeformułowaniepojęćodpowiada
zaledwierozwojowisztukiczasównowożytnych.Dla
innychokresównależałobyjekażdorazowomodyfikować.
Niemniejokazałosię,żesamschematznajduje
zastosowanie,jeżelichodzioteren,ażdoJaponii
włącznie,acofającsięwczasie–ażdosztuki
staronordyckiej.
Niedorzecznyjestzarzut,żewzwiązkuzprzyjęciem
tezyo„prawidłowym”rozwojusposobuprzedstawienia
artystycznegoprzekreślaonawobectegoznaczenie
indywidualnościartystycznej.Przecieżibudowaciała
opierasięnaprawidłach,któreniewykluczająistnienia
formyindywidualnej,jakrównieżprawidłowośćduchowej
strukturyczłowiekaniekłócisięzpojęciemjegowolności.
Ajestfaktemoczywistymtwierdzenie,żezawszewidziało
siętak,jaksięwidziećchciało.Idzietylkooto,wjakim
stopniuteludzkiechęcipodporządkowanesąpewnej
konieczności;pytanie,którewykraczajużpoza
zagadnienieartyzmuiwiążesięzcałokształtemżycia
wjegorozwoju,anawetmetafizyką.
Dalszyproblem,którywtejpracyjestzaledwie
zaznaczony,lecznieopracowany,tozagadnienie
periodyzacjiikontynuacjiliniirozwojowejsztuki.Jest
faktembezspornym,żewhistoriiniewracasięnigdy
dotegosamegopunktu,alejesttaksamobezsporne,
żewobrębieogólnegorozwojudasięwyróżnićszereg
pojedynczych,zamkniętychprądówrozwojowychiżelinia
