Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Bielski,Podstawoweproblemyteoriiwychowaniafizycznego,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-952-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
KULTURAFIZYCZNAȃ
19
zachowaniaseksualneróżniąsięjakościowo.Natomiastruchjakoźródłoprzy-
jemności,przejawiasięnajczęściejwgrachizabawachfizycznych.
Przyjemnościcielesne,rozpatrywanewperspektywiemagii,religiilub
współczesnychzasadetycznych,mająwsobiezregułycośnieczystego.Dlatego
bardzoczęstonaturalneispontanicznepotrzebycielesnehamowanebyłyprzez
współczesneformysuperego.Stąddążeniadotłumienianaturalnychpopędów
przezkulturęiznajdowaniedlanichujściawpostaciróżnychsubstytutów.
Wzórascetyczny
Starożytny,platońskiwzórkalokagathianiemiałnigdystatusu
wyłączności.Istniałyobokniegokoncepcjefilozoficzneskierowanenasprawy
cielesne.Wcześniejpitagorejczycyumiarkowanie,apóźniejEurypidesotwarcie,
występowaliprzeciwkowychowaniufizycznemujakoinstrumentowisłużącemu
dokształtowanialudzkiejosobowości.Typwyłącznościbądźdominacjisfery
duchanadpotrzebamicielesnymi,znalazłswojąkontynuacjęwewzorzeboha-
teraromantycznego.Pojawiłsięwpostaciczułostkowegoprzeżywania,anie
fizycznegodziałaniaorazwpostaciintelektualnegobuntownika,występującego
przeciwkofizycznejprzemocy.
Jaksięwydaje,wzórten–jużbezwłaściwejromantyzmowiskrajności–jest
obecnywewspółczesnejkulturze.Możnagodostrzecnaprzykładwascetycz-
nychpostawachwobecpotrzebcielesnych,lansowanychszczególniewewczesnej
fazierewolucji,atakżewkatolickiejkrytycespołeczeństwkonsumpcyjnych,gu-
biącychwartościduchanarzeczzbytku.
Wzórhigieniczny
Istniejądwarodzajewzoruhigienicznego:egzystencjalnyiutyli-
tarny.Pierwszytowarzyszyczłowiekowiwwalcezchorobąiśmiercią.Wspo-
łeczeństwachpierwotnychokreślanyjestelementarnymipotrzebamigrupy,jej
żywotnościiprzetrwania.Dlategozreguływpisanyjestwsystemwyobrażeń
magicznychbądźreligijnychożyciu,anacodzieńprzejawiasięwpostacioby-
czajów.Wspołeczeństwach,którekierująsięwswychdziałaniachracjonalizmem
inauką,przybierapostaćupowszechnianąprzezdomiszkołę.
Współczesneantropologicznekoncepcjezdrowia,zajmującesięnietylko
potrzebamisomatycznymi,alepsychicznymiispołecznymi,zmierzająkubudo-
waniuuniwersalnegowzoruhigienicznego,będącegoosiąorganizującącało-
kształtżyciaczłowieka.
Drugitypwzoruhigienicznegopodporządkowanyjestspołecznymcelom
utylitarnym.Pojawiasięon–podobniejakpierwszy–wczasachnajdawniej-
