Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Bielski,Podstawoweproblemyteoriiwychowaniafizycznego,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-952-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
26Rozdział3
Wychowanieróżnisięzarównoodsocjalizacji,jakiodinkulturacji.Stanowi
bowiempróbęświadomejicelowejinterwencjiwteprocesy.Tymsamymjest
zawszeprocesemzgóryprzewidzianym,awięczamierzonymiczęstozaplano-
wanym.Socjalizacjaiinkulturacjapozbawionewszelkiejintencjonalności.
procesamibezdecyzyjnymi,czyliprzeznikogoniekierowanymiiniesterowany-
mi.Mogąbyćjednakwykorzystywanewprocesiewychowawczym.Pomimoże
socjalizacjaiinkulturacjanieprocesamioddziaływaniacelowego,ichwpływna
rozwójjestolbrzymi,częstonawetsilniejszyododdziaływańwychowawczych.
Wychowaniemożewystępowaćincydentalnie,zprzerwami,awpływsocja-
lizacjiiinkulturacjijestniemalustawiczny.Wwynikusocjalizacjiiinkulturacji
młodzieżbiernieprzystosowujesiędowymagaństawianychprzezspołeczeń-
stwoikulturę,awwynikuwychowaniamłodzieżznajdujeracjonalneuzasadnie-
nietychpozytywnychpostawizachowań.
3.2.Istotawychowaniazycznego
Abypojąćistotęwychowaniafizycznego,trzebawiedzieć,czymjest
kulturafizyczna,aletakżerozumieć,naczympolegasamowychowanie.Należy
teżzdawaćsobiesprawęzfaktu,żewychowaniefizyczneniejestczymśwyobco-
wanym,żejestintegralnymskładnikiemsystemuedukacjiszkolnej.
Skutecznepostępowaniepodmiotuwychowującego(nauczyciela)zależy
przedewszystkimodjegowiedzyiumiejętnościorazodpostawyiumotywo-
wania.Przekazywaniewiedzyiumiejętnościdokonujesiępoprzezdziałaniena
sferęintelektualno-sprawnościowąuczniaiprzyczyniasiędojegokompetencji
technologicznych(instrumentalnych)wzakresieprzetwarzaniainformacji
iumiejętnościwładaniawłasnymciałem.Kształtowaniepostaw,aspiracji,na-
stawieńimotywacjinastępujewwynikuoddziaływanianasferęemocjonalno-
wolicjonalnąiwpływanarozwójkompetencjiaksjologicznych,warunkujących
wyborymoralneorazstosunekdowłasnegozdrowiaikulturyzycznej.
Proceswychowaniafizycznegoobejmujewięccałokształtintencjonal-
nychoddziaływańzmierzającychdorozwojuróżnorodnychdyspozycjiosob-
niczych(aksjologicznychitechnologicznych)związanychzkulturązyczną,
warunkującychskutecznepostępowanie,zgodnezwartościamiprzynależ-
nymitejkulturze.
Kształtowaniedyspozycjitechnologicznych(instrumentalnych)jestproce-
semkształcenia.Wywieraniewpływunadyspozycjeaksjologicznestanowipro-
ceswychowania(wwęższymrozumieniu).Jedneidrugiedyspozycjedecydują
okompetencjachaksjologicznychitechnologicznychuczniadokulturyfizycznej.
Kształcenieiściślepojmowanewychowanieskładająsięnaproceszwany
wychowaniemwszerokimznaczeniulubedukacją(por.H.Grabowski,1997).